ایا رژیم گیاه خواری لاغری می اورد؟
رژیم خام خواری از یک دهه پیش مورد توجه قرار گرفت و در سال‌های اخیر محبوبیت بیشتری یافت. طرفداران رژیم خام خواری بیشتر وگان‌ها هستند که معتقدند غذاهای گیاهی باید در طبیعی‌ترین حالت (نپخته و فرآوری نشده) مصرف شود، چون آنزیم‌های طبیعی در غذاهای زنده مزایای فراوانی برای بدن دارند.
بسیاری از رژیم‌های توصیه شده برای کاهش وزن از اصول اساسی یکسان پیروی می‌کنند. همه این رژیم‌ها شامل خوردن غذاهای کامل (غذاهایی که بسته بندی یا فرآوری شده نیستند) و پر کردن بشقاب با غذاهای سیر کننده از جمله پروتئین، چربی‌های سالم، کربوهیدرات‌های پیچیده و سبزیجات سرشار از ویتامین، مواد معدنی و فیبر می‌شوند، اما هر کدام از این رژیم‌ها روشی خاص برای رساندن فرد به هدف دارند.
به گزارش فرادید، رژیم خام خواری از یک دهه پیش مورد توجه قرار گرفت ودر سال‌های اخیر محبوبیت بیشتری یافت. طرفداران رژیم خام خواری بیشتر وگان‌ها هستند که معتقدند غذاهای گیاهی باید در طبیعی‌ترین حالت (نپخته و فرآوری نشده) مصرف شود، چون آنزیم‌های طبیعی در غذاهای زنده مزایای فراوانی برای بدن دارند.
این رژیم به طور کامل از غذاهای خام تشکیل شده است. این غذاها شامل میوه‌ها، سبزیجات، آجیل‌ها، دانه‌ها، غلات و حبوبات (که معمولا خیس خورده یا جوانه زده هستند) و جلبک دریایی است. به غذایی خام می‌گویند که به آن دمای بالاتر از ۱۱۵ درجه فارنهایت داده نشده باشد. در رژیم خام خواری بیشتر از روش آب گیری، خشک کردن، خیساندن و جوانه زدن استفاده می‌شود.
رژیم خام خواری به‌طور کامل یا بیشتر از غذاهای فراوری‌نشده و خام تشکیل شده است. به غذایی خام گفته می‌شود که به آن حرارت بالای ۴۰ تا ۴۸ درجه داده نشده باشد. همچنین غذای خام غذایی است که تصفیه، پاستوریزه و مورد آفت‌کشی قرار نگرفته باشد. در غیر این‌صورت غذا خام محسوب نمی‌شود.
در رژیم خام خواری روش‌های آماده‌سازی مانند آب‌گیری، خشک‌کردن، خیساندن و جوانه‌زدن مجاز است. رژیم خام خواری مانند رژیم‌های گیاهخواری بیشتر از میوه‌ها، سبزیجات، مغزها و دانه‌ها تشکیل شده است.
بیشتر رژیم‌های خام خواری کاملا پایه‌ی گیاهی دارند. اما برخی افراد در رژیم غذایی‌شان شیر و تخم مرغ خام هم مصرف می‌کنند. همچنین برخی افراد ماهی و گوشت قرمز خام نیز مصرف می‌کنند که تعداد آنها کمتر است.
در این رژیم غذایی، افراد به مصرف مکمل‌ها تشویق نمی‌شوند. طرفداران این رژیم معتقدند رژیم خام خواری تمام مواد مغذی موردنیازتان را تأمین می‌کند و نیازی به مصرف مکمل‌ها نیست. طرفداران رژیم خام خواری معتقدند پختن غذاها برای سلامتی انسان مضر است، زیرا موجب تخریب آنزیم‌ها، کاهش مواد مغذی و کاهش نیروی زندگی موجود در غذاهای زنده می‌شود.
طرفداران رژیم خام خواری مدعی‌اند این رژیم فواید بسیاری برای سلامتی دارد. این فواید عبارت‌اند از کاهش وزن، افزایش سرزندگی، افزایش انرژی، کاهش خطر بروز بیماری‌های مزمن، افزایش سلامت عمومی بدن و کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست.
چگونه می‌توان یک رژیم خام خواری را دنبال کرد؟
برای داشتن رژیم خام خواری باید حداقل ۷۵٪ از غذایی که می‌خورید، خام باشد. بیشتر رژیم‌های خام خواری به‌طور عمده از سبزیجات، میوه‌ها، مغزها و دانه‌ها تشکیل شده‌اند. در این رژیم از غلات و حبوبات نیز استفاده نمی‌شود. اما معمولا باید قبل از مصرف آنها را بخیسانید تا جوانه بزنند.
غذاهایی که می‌توانید مصرف بکنید:
- همه‌ی میوه‌های تازه؛
- همه‌ی سبزیجات خام؛
- مغزها و دانه‌های خام؛
- غلات و حبوبات خیسانده‌شده یا جوانه‌زده؛
- میوه‌ها و گوشت قرمز خشک‌شده؛
- شیرمغزها مانند شیر بادام؛
- کره‌ی خام‌مغزها؛
- روغن زیتون و روغن نارگیل تهیه‌شده به روش پرس سرد؛
- غذاهای تخمیری مانند کیمچی و زاواکراوت (کلم‌ترش)؛
- جلبک دریایی؛
- جوانه‌ها؛
- در صورت تمایل فرد می‌تواند از لبنیات و تخم‌مرغ خام استفاده کند؛
- در صورت تمایل فرد می‌تواند از گوشت قرمز و ماهی خام استفاده کند.
غذاهایی که نباید مصرف کنید:
- میوه‌ها، سبزیجات، گوشت‌ها و غلات پخته‌شده؛
- غذاهای پختنی؛
- مغزها و دانه‌های برشته‌شده؛
- روغن‌های تصفیه‌شده؛
- نمک خوراکی؛
- قند، شکر و آرد تصفیه‌شده؛
- آبمیوه‌ها و لبنیات تصفیه‌شده؛
- قهوه و چای؛
- نوشیدنی‌های الکلی؛
- پاستا؛
- شیرینی‌ها؛
- چیپس؛
- سایر غذاها و خوردنی‌های فراوری‌شده.
پخته‌شده سالم‌ترند؟
طرفداران رژیم خام خواری معتقدند پختن غذاها باعث تخریب آنزیم‌های طبیعی موجود در غذاها می‌شود. آنها بر این باورند که این آنزیم‌ها برای سلامت انسان و گوارش او حیاتی‌اند.
حرارت بالا می‌تواند ساختار آنزیم‌ها را تغییر بدهد. این درحالی است که محیط اسیدی معده نیز خودش ساختار آنزیم‌ها را تغییر می‌دهد. بدن خودش آنزیم‌هایی تولید می‌کند که انجام فرایندهای شیمیایی مانند گوارش و تولید انرژی را تسهیل بکنند.
همچنین طرفداران رژیم خام خواری معتقدند که پختن موجب ازبین‌رفتن مواد مغذی موجود در غذاها می‌شود.
درواقع پختن برخی مواد مغذی موجود در غذاها مخصوصا ویتامین‌های محلول در آن، مانند ویتامین B و ویتامین C را کاهش می‌دهد. این در حالی است که پختن می‌تواند دسترسی بدن به برخی مواد مغذی و آنتی اکسیدان های دیگر مانند لیکوپن و بتاکاروتن را افزایش بدهد. همچنین پختن به نابودی یا غیرفعال‌کردن برخی ترکیبات مضر در غذاها کمک می‌کند. به‌عنوان مثال پختن غلات و حبوبات موجب کاهش لِکتین و اسید فیتیک می‌شود. مقادیر بالای این مواد مانع از جذب مواد معدنی توسط بدن می‌شوند.
علاوه‌براین پختن می‌تواند باکتری‌های مضر را از بین ببرد. به همین دلیل گنجاندن هر دوی مواد غذایی خام و پخته در رژیم غذایی مهم است.
بررسی رژیم خام خواری و تأثیرات مثبت و منفی آن بر مواد مغذی
یکی از مزایای رژیم خام خواری حذف یا کاهش غذاهایی است که برای سلامتی فایده‌ای ندارند. از جمله این غذاها می‌توان به غذاهای فراوری‌شده و سرشار از شکر اشاره کرد.
علاوه‌براین رژیم خام خواری کاهش وزن را تضمین می‌کند. زیرا کالری دریافتی در آن پایین است. البته رژیم خام خواری علاوه بر این مزایا، معایبی نیز به همراه دارد.
با روی آوردن از رژیم غذایی معمول به رژیم خام خواری، میزان کالری دریافتی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. برخی افراد با مصرف غذای خام نمی‌توانند کالری موردنیاز روزانه‌شان را تأمین کنند. این امر تا حدی به‌خاطر میوه‌ها و سبزیجات است. با اینکه این غذاها فواید بسیاری دارند، اما کالری و پروتئین کافی را برای تأمین نیازهای فرد ندارند.
علاوه‌براین، پختن قابلیت هضم غذاها را افزایش می‌دهد و به بدن کمک می‌کند تا راحت‌تر کالری و مواد مغذی را از آنها جذب کند. در برخی موارد اگر غذا خام باشد، بدن به‌طور چشمگیری کالری کمتری دریافت خواهد کرد.
بررسی رژیم خام خواری و تأثیرات مثبت و منفی آن بر سلامت فرد
برخلاف باور طرفداران رژیم خام خواری بسیاری از خواص این رژیم برای سلامتی اثبات نشده است. برخی مطالعات نشان می‌دهند رژیم خام خواری تأثیرات مثبتی بر سلامتی دارد، اما بیشتر مطالعات از اثرات منفی این رژیم بر سلامتی حکایت دارند.
مطالعه‌ای انجام‌شده بر روی افرادی که رژیم خام خواری را دنبال می‌کردند، نشان داد که رژیم خام خواری میزان کلسترول و تری‌گلیسرید خون را کاهش می‌دهد. درمقابل این رژیم موجب کاهش کلسترول مفید (HDL) و کمبود ویتامین B۱۲ در بسیاری از افراد شد.
مطالعه‌ی دیگر بر روی افرادی که به‌مدت طولانی رژیم خام خواری را دنبال می‌کردند، نشان داد که خطر فرسایش دندان در این افراد بیشتر است.
همچنین براساس مطالعات، دنبال‌کردن رژیم خام خواری موجب کاهش چربی بدن می‌شود. مطالعه‌ای بر روی افرادی که برای مدت طولانی رژیم خام خواری را دنبال می‌کردند، نشان داد که این افراد مقادیر چشمگیری از چربی بدن‌شان را از دست داده‌اند. پس از روی‌آوردن به رژیم خام خواری، مردان به‌طور میانگین ۹٫۹ کیلوگرم و زنان ۱۲ کیلوگرم از وزن بدن‌شان را از دست دادند.
مطالعه‌ی محدود دیگری نشان داد، افرادی که رژیم خام گیاهخواری را دنبال می‌کنند، به‌طور چشمگیری کالری کمتری نسبت به دیگران دریافت می‌کنند و چربی بدنی کمتری دارند. همچنین میزان دریافت پروتئین، کلسیم و ویتامین D در آنها نیز کمتر بود. همچنین این مطالعه نشان داد شرکت‌کنندگان توده‌ی استخوان کمتری دارند که این امر می‌تواند به‌خاطر پایین‌بودن کالری و پروتئین دریافتی باشد.
درکل باید گفت رژیم خام خواری می‌تواند موجب کاهش وزن و بهبود برخی شاخص‌های سلامتی مانند چربی خون بشود. اما در مقابل، کاهش وزن به پایین‌تر از محدوده‌ی سلامت و عوارض منفی آن نیز از اثرات رژیم خام خواری است.
آیا رژیم خام خواری سالم است و می‌توان برای مدت طولانی آن را دنبال کرد؟
رژیم خام خواری دریافت مقدار کافی کالری، پروتئین، برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی را با سختی مواجه می‌کند. برخی افراد شاید قادر به دریافت کالری کافی از طریق این رژیم نباشند. شواهد نشان می‌دهند هرچه نسبت مواد غذایی خام در رژیم غذایی بالاتر برود، برخی خطرات برای سلامتی افزایش می‌یابد.
اگر از مکمل‌ها استفاده نکنید، با پایان‌یافتن ذخیره‌ی ویتامین‌ها و مواد مغذی در بدن، مشکلاتی برای‌تان پیش خواهد آمد. به‌عنوان مثال، دریافت ویتامین B۱۲ و D از رژیم سبزیجات خام کار دشواری است. بااین‌حال حتی مکمل‌های غذایی نیز نمی‌توانند کمبود کالری یا پروتئین دریافتی را جبران بکنند.
با مصرف غذاهای خام خطر بروز مسمویت غذایی افزایش می‌یابد. مخصوصا اگر از لبنیات خام، تخم‌مرغ و گوشت در رژیم غذایی‌تان استفاده بکنید. متخصصین تغذیه توصیه می‌کنند این مواد غذایی تنها زمانی مصرف بشوند که به‌خوبی پخته یا پاستوریزه شده باشند.
رژیم خام خواری به دلایلی می‌تواند برای افراد چالش‌‌هایی به‌وجود بیاورد. برای کسانی که تازه رژیم خام خواری را شروع می‌کنند، انتخاب غذا بسیار محدود شده و خودداری از مصرف غذاهای پخته‌شده باعث می‌شود تا آنها برای بیرون‌رفتن و غذاخوردن با دوستان و خانواده با مشکلاتی روبه‌رو بشوند.
خودداری از مصرف غذاهای پخته‌شده و روش‌های محدود آماده‌سازی غذا (غیر از پختن) موجب می‌شوند، رژیم خام خواری خسته‌کننده شود. همچنین خوردن غذاهای سرد برای بسیاری از افراد مطلوب و دلپذیر نیست.
همچنین علاوه بر موارد بالا غذاهای تازه و ارگانیک گران‌قیمت هستند و هزینه‌های آن ممکن است در استطاعت برخی افراد نباشد.
سخن آخر
یک رژیم خام خواری می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، اما در عین حال دریافت مواد مغذی موردنیاز بدن را نیز با سختی مواجه می‌کند.
در پایان باید گفت بهترین راه برای کمک به سلامتی، قرار دادن ترکیبی از غذاهای خام و پخته‌شده در رژیم غذایی است.
