علل، علایم و درمان بیماری اسکوربوت
اسکوربوت نام کمبود ویتامین C است که می تواند منجر به کم خونی، ناتوانی، خستگی، خونریزی خود به خود، درد در اندام ها و به خصوص پاها، تورم در برخی از قسمت های بدن و گاهی زخم شدن لثه و از دست دادن دندان شود.
اسکوربوت بیشتر به عنوان کمبود شدید ویتامین C شناخته می شود. ویتامین C یا اسید اسکوربیک یک ماده مغذی ضروری در رژیم غذایی است. در توسعه و عملکرد چندین ساختار و فرآیندهای بدن نقش دارد، از جمله:
- تشکیل مناسب کلاژن ، پروتئینی که به ساختار و ثبات بافت های همبند بدن شما کمک می کند.
- جذب آهن
- عمل آنتی اکسیدانی
- التیام زخم
- ایجاد انتقال دهنده های عصبی مانند دوپامین و اپی نفرین
علاوه بر این، ویتامین C ممکن است در متابولیسم ، کلسترول و پروتئین نقش داشته باشد.
برای آشنایی بیشتر با بیماری اسکوربوت به ادامه مطلب مراجعه کنید.
علائم اسکوربوت چیست؟
ویتامین C نقش های مختلفی را در بدن شما ایفا می کند. کمبود ویتامین باعث علائم گسترده می شود.
به طور معمول، علائم اسکوربوت حداقل پس از حداقل 4 هفته کمبود شدید و مداوم ویتامین C شروع می شود. با این حال، معمولاً 3 ماه یا بیشتر طول می کشد تا علائم ایجاد شوند.
علائم هشدار دهنده اولیه
علائم و نشانه های هشدار دهنده اولیه اسکوربوت عبارتند از:
- ضعف
- خستگی غیر قابل توضیح
- کاهش اشتها
- تحریک پذیری
- درد پاها
علائم بعد از 1 تا 3 ماه
علائم رایج اسکوربوت درمان نشده پس از 1 تا 3 ماه عبارتند از:
- کم خونی ، زمانی که خون شما فاقد گلبول های قرمز یا هموگلوبین کافی باشد.
- التهاب لثه ، که باعث قرمزی، نرمی و لثه های حساس می شود که به راحتی خونریزی می کنند.
- خونریزی های پوستی یا خونریزی زیر پوست شما
- برآمدگیهای کبود مانند در فولیکولهای مو (اغلب روی ساق پا) با موهایی که پیچ خورده به نظر میرسند و به راحتی میشکنند.
- نواحی بزرگ کبودی آبی مایل به قرمز تا سیاه، اغلب روی پاها و پاهای شما
- پوسیدگی دندان
- مفاصل حساس و متورم
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- خشکی چشم، تحریک و خونریزی در سفیدی چشم (ملتحمه) یا عصب بینایی
- کاهش بهبود زخم و سلامت ایمنی
- حساسیت به نور
- تاری دید
- نوسانات خلقی - اغلب تحریک پذیری و افسردگی
- خونریزی گوارشی
- سردرد
در صورت عدم درمان، اسکوربوت می تواند باعث ایجاد شرایط تهدید کننده زندگی شود.
عوارض مرتبط با اسکوربوت طولانی مدت و درمان نشده عبارتند از:
- یرقان شدید که زردی پوست و چشم شماست.
- درد عمومی، حساسیت و تورم
- همولیز ، نوعی کم خونی که در آن گلبول های قرمز خون تجزیه می شوند
- تب
- از دست دادن دندان
- خونریزی داخلی
- نوروپاتی یا بی حسی و درد معمولاً در اندام تحتانی و دست ها
- تشنج
- نارسایی ارگان ها
- هذیان
اسکوربوت درمان نشده می تواند یک وضعیت تهدید کننده زندگی باشد و باعث مرگ شود.
اسکوربوت در نوزادان
نوزادان مبتلا به اسکوربوت ممکن است تحریک پذیر، مضطرب و به سختی آرام شوند. آنها همچنین ممکن است فلج به نظر برسند، در حالی که دست ها و پاهای خود را تا نیمه دراز کرده اند. نوزادان مبتلا به اسکوربوت نیز ممکن است دچار استخوانهای ضعیف و شکننده شوند که مستعد شکستگی و خونریزی هستند.
عوامل خطر ابتلا به اسکوربوت در نوزادان عبارتند از:
- داشتن والدین بد تغذیه
- با شیر تبخیر شده یا آب پز تغذیه می شود
- داشتن مشکل در شیردهی
- داشتن نیازهای غذایی محدود یا خاص
- داشتن اختلالات گوارشی یا جذب
عوامل و علل خطر
بدن شما نمی تواند ویتامین C بسازد. این بدان معناست که شما باید تمام ویتامین C مورد نیاز بدن خود را از طریق غذا یا نوشیدنی یا با مصرف مکمل مصرف کنید.
اکثر افراد مبتلا به اسکوربوت به میوه ها و سبزیجات تازه دسترسی ندارند یا رژیم غذایی سالمی ندارند. اسکوربوت افراد زیادی را در کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر قرار می دهد.
بررسی های بهداشت عمومی منتشر شده در سال 2008 نشان داده است که اسکوربوت ممکن است در کشورهای توسعه یافته بسیار بیشتر از آن چیزی باشد که تصور می شد، به ویژه در بخش های در معرض خطر جمعیت. شرایط پزشکی و عادات سبک زندگی نیز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
عوامل خطر سوء تغذیه و اسکوربوت عبارتند از:
- کودک بودن یا سن 65 سال یا بیشتر
- نوشیدن روزانه الکل
استفاده از داروهای غیر قانونی
- تنها زندگی کردن
- داشتن رژیم های غذایی محدود یا مشخص
- داشتن درآمد کم و در نتیجه کاهش دسترسی به غذاهای مغذی
- بی خانمان یا پناهنده بودن
- زندگی در مناطقی با دسترسی محدود به میوه ها و سبزیجات تازه
- داشتن اختلالات خوردن یا شرایط روانپزشکی که شامل ترس از غذا است
- داشتن شرایط عصبی
- داشتن معلولیت
- زندگی با سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا اشکال بیماری التهابی روده (IBD) از جمله بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
- داشتن شرایط گوارشی یا متابولیک
- داشتن شرایط ایمنی
- زندگی در مکانی که رژیم غذایی فرهنگی تقریباً به طور کامل از کربوهیدرات ها مانند نان، ماکارونی و ذرت تشکیل شده است.
- داشتن اسهال مزمن
- کم آبی بودن
- سیگار کشیدن
- دریافت شیمی درمانی و پرتودرمانی