با این ورزش‌ها استرس را مدیریت کنید
در هنگام بروز استرس دو هورمون مهم داریم که ترشح می‌شوند یکی آدرنالین و یکی کورتیزول و باعث بروز واکنش‌هایی در بدن مانند افزایش ضربان قلب، افزایش میزان تنفس، افزایش تعریق و پرخاشگری، بر هم خوردن خلق و خو و حتی تهوع و مشکلات گوارشی می‌شوند.
دکتر علیرضا شمس الدینی در خصوص مفهوم استرس گفت: استرس زمانی رخ می‌دهد که فرد احساس می‌کند بین آن توانایی‌ها یا قابلیت‌هایی که خود فرد دارد و آن انتظاراتی که از آن فرد در آن موقعیت خاص می‌رود، توازنی وجود ندارد.
استرس مثبت و منفی چیست؟
وی خاطرنشان کرد: استرس یک واکنش بیولوژیکی طبیعی و خاص در بدن است و سبب می‌شود مواد شیمیایی و هورمون‌هایی در بدن انسان به هنگام بروز استرس رهایی یابد و عملکرد فیزولوژیکی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این استاد فیزیولوژی ورزشی افزود: حالا اگر این عوامل محرک که باعث بروز رهایش این مواد می‌شود، در حد طبیعی باشند باعث می‌شود استرس به افزایش عملکرد طبیعی بدن منجر شود که به آن "استرس مثبت" می‌گویند.
وی گفت:، اما اگر محرک طوری باشد که عملکرد فیزیولوژیکی را بیش از حد تحت تأثیر قرار دهد و رهایش مواد روی عملکرد فیزیولوژیک اثر منفی داشته باشند، به آن "استرس منفی" می‌گوییم.
ترشح دو هورمون حیاتی بعد از بروز استرس
شمس الدینی اظهار داشت: در هنگام بروز استرس دو هورمون مهم داریم که ترشح می‌شوند یکی آدرنالین و یکی کورتیزول و باعث بروز واکنش‌هایی در بدن مانند افزایش ضربان قلب، افزایش میزان تنفس، افزایش تعریق و پرخاشگری، بر هم خوردن خلق و خو و حتی تهوع و مشکلات گوارشی می‌شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در رابطه با هورمون آدرنالین گفت: آدرنالین هورمونی است که باعث افزایش ضربان قلب می‌شود، روی عروق و عضلات اسکلتی اثر می‌گذارد و هنگامی که فرد تحت تاثیر قرار میگیرد، با افزایش گردش خون، منجر می‌شود خونرسانی به عضله فرد بیشتر شود تا فرد بتواند در مقابل استرس پاسخ مناسبی را بروز دهد.
وی اضافه کرد: هورمون کورتیزول هم هورمونی است که وقتی که ترشح پیدا می‌کند، باعث افزایش گلوکز خون می‌شود یعنی قند خون را بالا می‌برد و این بالا رفتن فند خون به مغز کمک می‌کند که مغز عملکرد بهتری را در هنگام اضطراب داشته باشد.
شمس الدینی تأکید کرد: البته اثرات بد ترشح هورمون کورتیزول که هورمونی استرسی است در بلند مدت عبارتند از افزایش وزن، فشار خون بالا، اختلالات خواب، دیابت نوع دو و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن.
ورزش بدن را به سمت تعادل می‌برد و استرس را کنترل می‌کند!
این فیزیولوژیست ورزشی با اشاره به اینکه ورزش استرسی مثبت را به فیزیولوژیک بدن وارد می‌کند، گفت: ورزش باعث یک سری تغییرات فیزیولوژیک در بدن می‌شود و به نوعی منجر به این می‌شود که مسیر سیگنالی داخل بدن تنظیم و بدن به سمت تعادل و طبیعی واقعی فیزلوژیک برود.
وی ادامه داد: ورزش انسجام فیزیولوژیک بدن را بهبود می‌بخشد و استرس‌های نا به جا را از طریق رهایش هورمون‌ها و مواد شیمیایی کنترل می‌کند. گاهی اوقات استرس چه در کوتاه مدت و چه بلند مدت فرد را دچار افسردگی می‌کند و ورزش باعث کاهش افسردگی‌هایی می‌شود که به دنبال استرس ایجاد شده اند.
ورزش چگونه منجر به آرامش بخشی می‌شود؟
شمس الدینی تصریح کرد: همچنین ورزش بر روی مسیر هورمون‌های درون ریز بدن مانند هیپوتالاموس، هیپوفیز و غده فوق کلیوی هم اثر می‌گذارد و در این اثرگذاری باعث می‌شود مسیر فیزیولوژیک ترشح مواد شیمیایی مؤثر بر اضطراب، منسجم و متعادل شوند.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) گفت: وقتی ورزش می‌کنیم یک سری مواد شیمیایی تحت عنوان اندورفین‌ها از بدن ترشح می‌شوند و یک ماهیت شبیه مسکن‌ها در بدن دارند و باعث آرام بخشی و آرامش درونی بدن می‌شوند و حتی اگر درد‌های جزئی هم داشته باشیم، ترشح این مواد باعث کاهش درد می‌شود.
چه نوع ورزش‌هایی استرس ما را کاهش می‌دهند؟
وی با بیان اینکه انواع ورزش‌های هوازی، کششی و مقاومتی می‌توانند روی کاهش اضطراب و استرس اثر بگذارند، بیان داشت: ما دو نوع ورزش هوازی داریم یک نوع "ورزش هوازی ممتد" که فرد ۳۰ دقیقه می‌دود و یک نوع "ورزش هوازی تناوبی" که فرد یک دویدن‌های کوتاه مدت یک دقیقه‌ای را با حداکثر شدت انجام می‌دهد و یک و نیم تا دو دقیقه استراحت می‌کند و دوباره این کار را تکرار می‌کند.
شمس الدینی یادآور شد: ورزش‌های هوازی چه به طور تناوبی و چه ممتد روی کاهش استرس موثرند و از جمله ورزش‌های هوازی مؤثر بر استرس می‌توان به شنا کردن، دویدن‌های بلندمدت یا تناوبی و فعالیت‌های ایروبیک اشاره کرد.
این استاد فیزیولوژی ورزشی گفت: ورزش‌های کششی هم خیلی کمک کننده هستند، زیرا وقتی شما یک کششی روی عضله و مفاصل اعمال می‌کنید به نوعی باعث ریلکس شدن عضله می‌شوید و فشار را از روی عضله، عروق خونی داخل عضله و بافت‌های اطراف عضله بر می‌دارید و به نوعی احساس آرامش می‌کنید.
وی ادامه داد: به دنبال ورزش‌های کششی، افزایش جریان خون را در واقع در بافت‌های بدن داریم و فشار و بار از روی مفاصل برداشته می‌شود و به دنبال آن رهایش هورمون‌های موثر بر آرامش بخشی نیز ترشح خواهد شد. از جمله تمرینات کششی می‌توان به پیلاتس و یوگا اشاره کرد.
ورزش منجر به افزایش توانمندی جسمی و روحی می‌شود
علیرضا شمس الدینی مطرح کرد: تمرینات مقاومتی مانند وزنه زدن هم می‌تواند به کاهش استرس کمک کند. اما در کل متناسب با خلق و خوی فرد باید ورزش را انتخاب کنیم. هر فعالیت ورزشی‌ای که برای فرد لذت بخش باشد حتما اثرات بهتری را برای کاهش استرس آن فرد دارد. مثلا نمی‌توان به طور انتخابی گفت حتما شما باید بدوی تا اضطرابت کم شود.
وی اظهار کرد: حتی گاهی ورزش‌های برخوردی مانند بوکس هم می‌تواند منجر به کاهش اضطراب در برخی افراد شود یعنی فردی با ضربه زدن به کیسه بوکس هیجانات کاذب بدنش تخلیه می‌شود و به نوعی کاهش استرس را برای خودش فراهم می‌کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله گفت: در مجموع به دنبال فعالیت ورزشی فرد احساس می‌کند از نظر جسمی قوی‌تر و توانمندتر شده است و به دنبال توانمندی جسمی حتما افزایش توانایی روحی و کاهش استرس نیز حاصل خواهد شد.
