چه میزان گرما میتواند برای بدن انسان خطر ساز باشد؟ | تحمل گرما در بدن انسان تا این میزانه
با تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین، دانشمندان درجه حرارتی که بدن توانایی تحمل آن را دارد تعیین کردند.
تحمل گرما در بدن انسان
همزمان با تغییرات اقلیمی و گرمتر شدن زمین، سلامت انسان نیز به مخاطره افتاده است. گرچه بدن انسان توانایی بالایی برای تحمل تغییرات آب و هوایی دارد، اما سوالی که همواره مطرح میشود این است که انسان تا چه میزان گرما را میتواند تحمل کند؟
برای فهمیدن این موضوع، در ابتدا باید یک تعریف درست از دمای هوا خشک و دمای حباب مرطوب (Wet-bulb temperature) داشته باشیم. دمای هوای خشک همان دمای معمولی است که هر روزه از اخبار میشنوید. دمای حباب مرطوب دمایی است که بخشی از هوا میتواند داشته باشد که اگر با تبخیر آب در آن تا حد اشباع (رطوبت نسبی ۱۰۰٪) سرد شده و گرمای نهان تبخیر توسط همان بخش از هوا تأمین شود.
دمای حباب مرطوب عمدتاً توسط دمای واقعی هوا (دمای هوای خشک) و مقدار رطوبت در هوا (رطوبت نسبی) تعیین میشود. در حقیقت دمای حباب مرطوب این توانایی را دارد که هم گرما و هم رطوبت را مورد سنجش قرار دهد. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که با رطوبت بیشتر هوا، بسیار سخت است که عرق فرد بخار شده و به کاهش دمای بدن کمک کند. از این رو، بدن تحت فشار بیشتر گرما قرار میگیرد.
دمایی که بدن انسان براساس دمای حباب مرطوب توانایی تحمل آن را دارد ۳۵ درجه سانتیگراد است. زمانی که رطوب پایین و درجه حرارت بالا باشد و برعکس آن، دمای حباب مرطوب به درجه حرارت آستانه تحمل انسان نزدیک نمیشود. اما زمانی که هم رطوبت و هم دمای هوا بسیار بالا باشد، دمای حباب مرطوب میتواند به آستانه خطرناک برسد.
برای مثال، زمانی که دمای هوا ۴۶ درجه سانتیگراد بوده و رطوبت ۳۰ درصد باشد، دمای حباب مرطوب تنها ۳۰ درجه سانتیگراد است و انسان توانایی تحمل آن را دارد. در سوی مقابل، اگر دمای هوا ۳۹ درجه سانتیگراد بوده و رطوبت ۷۷ درصد باشد، دمای حباب مرطوب به ۳۵ درجه سانتیگراد و آستانه تحمل انسان میرسد.
گرمازدگی
دانشمندان میگویند دلیلی که انسان توانایی زنده ماندن در دمای هوا بالا و رطوبت زیاد را ندارد این است که نمیتواند در این شرایط درجه حرارت داخلی بدن را برای طولانی مدت تنظیم کند. در حقیقت زمانی که دمای حباب مرطوب به بالاتر از دمای بدن برسد فرد همچنان به تعریق ادامه میدهد، اما بدن نمیتواند به اندازهای که برای فعالیت سلولها و اندامها مناسب است خنک شود.
در این شرایط بدن دچار گرمازدگی شدید میشود. علائم رایج در این زمان افزایش ضربان قلب و تنفس، بروز مشکلات ذهنی، عدم تعریق، بی حالی و کما است. گرمای شدید ممکن است به سرعت باعث مرگ نشود، اما ۳ ساعت باقی ماندن در دمای حباب مرطوب ۳۵ درجه میتواند به زندگی فرد خاتمه دهد.