یک خاصیت عجیب زردچوبه که نمی دانستید!

سال‌هاست آنتی‌اکسیدان‌های داخل میوه‌ها و سبزیجات، مورد علاقه جامعه بوده است. براساس مطالعات علمی، مصرف مکرر آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی با پیشگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی و سرطان در ارتباط است. تجمیع گونه های اکسیژن فعال که ROS نامیده می شوند، باعث تخریب و آسیب به پروتئین ها، لیپیدها و DNA می شوند و نتیجه این تخریب نبود تعادل بین اکسیدان ها و آنتی اکسیدان ها به نفع اکسیدان هاست؛ فرآیندی که موجب پیری و ایجاد بیماری های مختلف در انسان می شود، اما ترکیبات آنتی اکسیدان می توانند تا حدودی از این اتفاق جلوگیری کند. آنتی اکسیدان ها در رژیم غذایی می توانند سیستم دفاع سلولی را تحریک و از تخریب اجزای سلولی در برابر آسیب های اکسیداتیو جلوگیری کنند. برای این مصارف، آنتی اکسیدان های مصنوعی بیشتر مورد استفاده هستند که از بسیاری از آنها ایجاد آسیب های کبدی گزارش شده است. بنابراین، نیاز به شناسایی منابع طبیعی و سالم که جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان های مصنوعی در رژیم غذایی باشد، وجود دارد. یکی از ترکیبات سرشار از آنتی اکسیدان، گیاهی است شناخته شده به نام زردچوبه.

در آسیا از زردچوبه به طور گسترده به عنوان یک ادویه، رنگ دهنده و طعم دهنده در غذا استفاده می شود. در طب سنتی نیز به عنوان ضددرد، درمان اختلالات قاعدگی، روماتیسم و بیماری های پس از سوانح استفاده می شود. علاوه بر این، گفته شده که زردچوبه خواص ضدقارچ نیز دارد. داشتن ترکیباتی که مواد دافع حشرات را در خود جای می دهد نیز جزو خواص زردچوبه است، اما در واقع آنچه باعث شده تا زردچوبه برای تحقیقات ضدسرطان گزینه مناسبی باشد، خاصیت آنتی اکسیدانی آن است. مطالعه و بررسی های علمی نشان داده اند زردچوبه قدرت مهار رادیکال های آزاد را دارد و خواص ضدرادیکال قابل توجهی از آن گزارش شده است. فنل های موجود در ترکیبات طبیعی، به طور کلی جاذب بسیار موثری برای رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها است. بررسی های دانشمندان نشان داده است در زردچوبه نیز ارتباط محکم و قابل اطمینانی بین محتوای فنول های طبیعی زردچوبه و خواص آنتی اکسیدان آن وجود دارد. پلی فنولی که در زردچوبه عامل آنتی اکسیدان است، کورکومین (Curcumin) نامیده می شود.

تا امروز، بسیاری از آزمایش های بالینی کنترل شده، مصرف مکمل کورکومین در بیماران مبتلا به سرطان را درگروه های کوچک مورد بررسی قرار داده است. بسیاری از یافته ها نشان می دهد استفاده خوراکی کورکومین به احتمال زیاد به عنوان یک عامل درمانی در سرطان های دستگاه گوارش موثر است. در یک مطالعه بالینی که در بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده پیشرفته انجام شد، مشخص شد کورکومین دارای فعالیت ضدسرطان است، گرچه این فعالیت چندان قوی نیست. با توجه به اثر ضدسرطان پایین در تجویز خوراکی کورکومین و توجه به آب گریز بودن آن، برخی محققان پیشنهاد کرده اند کورکومین با تکنیک های داروسازی برای تزریق داخل وریدی در مطالعات بالینی مورد استفاده قرار گیرد. به نظر می رسد کورکومین می تواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه نیز بشود. محققان آزمایشی را روی کورکومین و نیکوتین انجام داده اند. نیکوتین یک ماده شیمیایی قدرتمند سرطانزاست که در بسیاری از افراد سیگاری سرطان ریه را موجب می شود.تحقیقات نشان داده است کورکومین باعث کاهش اثرات سرطانزایی نیکوتین می شود.

سرطان پروستات نیز یکی از عوامل مهم در مرگ مردان در تمام جهان است. با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان پروستات افزایش پیدا می کند. در پنجاه سالگی، از هر چهار مرد یک نفر دارای سلول های سرطانی در غده پروستات خود است. جالب است بدانیم در هشتاد سالگی از هر دو مرد یک نفر در پروستات خود سلول های سرطانی دارد. در مطالعه ای که دانشمندان روی سلول های سرطان پروستات انجام داده اند، مشخص شده است کورکومین باعث مهار رشد سلول ها و دارای پتانسیل مناسبی برای کند کردن روند پیشرفت سرطان پروستات است. بنابراین محققان نتیجه گرفته اند کورکومین ممکن است جایگزین غیرسمی مناسبی برای درمان سرطان پروستات در مردان باشد.

شاید بتوان سرطان پستان در زنان را در مقابل سرطان پروستات در مردان یک عامل مهم در مرگ و میر دانست. پژوهشگران چینی دریافتند کورکومین باعث سرکوب های متعدد روی سلول های سرطان پستان است. بنابراین به نظر می رسد نتایج اولیه تحقیقات دانشمندان در مورد کورکومین و سرطان بسیار دلگرم کننده است. به عنوان یک محصول طبیعی، کورکومین ترکیبی غیرسمی است که اثرات مهاری آن روی بسیاری از مسیرهای درگیر در بروز سرطان و تومور ارزشمند است. در واقع این ترکیب به تنهایی اثرات ضد تومور مناسبی را نشان داده است.

بنابراین به نظر می رسد مصرف روزانه زردچوبه در انواع غذاها، می تواند حفاظی طبیعی باشد در برابر انواع سرطان. البته شایان ذکر است که محققان مصرف بیش از حد این ترکیب طبیعی را توصیه نمی کنند زیرا مطالعات بالینی در انسان هایی که به مقدار زیاد از کورکومین استفاده کرده اند، در برخی از افراد تهوع یا اسهال و ایجاد فقر آهن را در افراد مستعد گزارش کرده است