به فال نیک گرفتن کنایه از چیست

به فال نیک گرفتن کنایه از چیست

به فال نیک گرفتن کنایه از این است که اتفاق یا رخدادی را نشانه موفقیت و رسیدن به هدف در نظر بگیریم. این می‌تواند شامل یک چیز ساده باشد، مثل باریدن باران در روزی که تصمیم به انجام کاری خاص دارید. هدف آن است که نسبت به آینده‌ای که در پیش رو داریم خوشبین باشیم. اما مهم است که به دام خرافات نیفتیم، چون به فال نیک گرفتن اتفاقات تاثیر مستقیم بر شرایط ندارد.

در به فال نیک گرفتن یا به فال نیک زدن نباید دچار اشتباه در معنا شد. “فال” از غیب خبر نمی‌دهد و به معنای پیش‌بینی آینده نیست. علامه طباطبایی در این مورد می‌گوید: “فال تنها اثر روانشناختی” دارد. برای مثال وقتی می‌گوییم بر حافظ تافل زدیم و فال نیک آمده است، به این معنا نست که حافظ از غیب برای ما خبر آورده است و نتیجه نیت ما را پیشبینی کرده است. بلکه به آن معناست که پروردگار در هر حال برای بندگان خیر و نیکی می‌خواهد، پس امید داریم که سرانجام کار ما نیز نیکو گردد.

در بسیاری از اقوام و فرهنگ‌ها، در نظر گرفتن چیزهایی به عنوان فال نیک و بد رایج بوده است. وقتی از چیزی به کنایه از “فال نیک” نام برده می‌شود، یعنی به خوبی و خیر طی می‌شود و خبر از موفقیت و پیشرفت آن کار می‌دهد. در مقابل وقتی چیزی به “فال بد” گرفته می‌شود، نشان از عدم موفقیت و شکست و در آن است. با این وجود از دیدگاه عقلانی هیچ رابطه منطقی بین فال نیک گرفتن امور و پیروزی یا شکست در آن وجود ندارد. مخصوصاً چیزی به نام “فال بد” اغلب جنبه خرافی داشته و صحت ندارد.

شاید به “فال نیک گرفتن” یا “فال بد گرفتن” چیزی در واقعیت اثری در زندگی نداشته باشد، اما می‌تواند تاثیر روانی به دنبال داشته باشد. فال نیک باعث امیدواری و تشدید تلاش است اما وقتی حرف از فال بد است باعث غلبه یاس و ناامیدی بر فرد می‌شود.

به فال نیک گرفتن در اسلام

همانطور که گفتیم “به فال نیک گرفتن” جنبه مثبت به امور می‌دهد و در اسلام نیز به آن نهی نشده است. برای مثال در حدیثی از حضرت محمد (ص) روایت شده است: «تَفَأَّلُوا بِالْخَیْرِ تَجِدُوهُ» که می‌گوید: “امور را به فال نیک بگیرید (و امیدوار باشید) تا به آن برسید”.

نوع نگرش به فال نیک گرفتن امور در رفتار و گفتار خود پیامبر (ص) و ائمه بزرگوار نیز مشاهده می‌شود که در شرایطی مسائل را به فال نیک می‌گرفتند. برای مثلا نقل شده است که در جریان مقابله مسلمانان با کفار شهر مکه در سرزمینی به نام “حدیبیه”، آن زمان که “سهیل بن عمرو” به عنوان نماینده‌ای از طرف کفار مکه به حضور پیامبر اکرم (ص) رسید و ایشان از نام وی آگاه شدند، فرمودند: «قَدْ سَهُلَ عَلَیْکُمْ أَمْرُکُمْ»؛ یعنی کار ما سهل و آسان شد، زیرا که “سهیل” آمده است.

همچنین در روایت دیگر که ماجرای دعوت نامه حضرت محمد به پادشاه ایران زمین، یعنی خسرو پرویز است، زمانیکه خسرو پرویز درر پاسخ دعوت نامه مشتری خاک فرستاد، پیامبر آن را به “فال نیک” گرفتند و گفتند: خسرو پرویز خاک سرزمین خود را به ما پیشکش کرد و به زودی ندای اسلام در ایران شنیده خواهد شد.

دانشمند و نویسنده بزرگ قرن هشتم معروف به “دمیری”، در یکی از متون خود نیز به این موضوع اشاره کرده است: تمایل پیامبر اکرم (ص) به فال نیکو گرفتن موقعیت ها و امور به آن جهت بود که معتقد بودند هر زمان انسان امیدوار به فضل پروردگار خود باشد در راه نیکی قدم برمی‌دارد و آنگاه که امید خود را از رحمت پروردگار قطع کند، در راه شر می‌افتد و این فال بد زدن موجب انتظار برای بلا و بدبختی خواهد بود.

آیا فال بد زدن در زندگی بدبختی می‌آورد؟

همانطور که گفتیم به فال نیک گرفتن اثر مطلوب به دنبال دارد، فال بد زدن هم می‌تواند موجب مایوس شدن شخص شود. پس بهتر است هرگز فال بد نزیم. در واقع با فال بد زدن انسان بیشتر تحت تاثیر افکار منفی قرار گرفته و این افکار بر شرایط روحی وی غلبه می‌کند.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: اگر فال بدی پیشامد کرد به آن اعتنایی نکنید. اگر به آن بی اعتنایی کنید ایام به کام شما خواهد گذشت. اما چنانچه به آن بها داده و اجازه بدهید ذهن شما با آن درگیر شد، فال بد زدن تاثیر خودش را بر روح شما می‌گذارد.