شمع گوش و نحوه استفاده از آن چگونه است؟

شمع گوش چیست؟! چه مزایا و معایبی دارد؟! آیا برای بهبود شنوایی مفید است؟

شمع گوش (Ear Candles / Ear Cones / Auricular Candles) در واقع یک مخروط توخالی از جنس نخ پنبه یا کتان فشرده شده است که به موم یا پارافین آغشته شده است. این محصول طولی در حدود 10 اینچ داشته و قیمت چندانی ندارد. امروزه برخی افراد از شمع گوش برای درمان مشکلات شنوایی از قبیل خارج کردن جرم گوش، درمان کم شنوایی و وزوز گوش استفاده می کنند.

نحوه استفاده از شمع گوش چگونه است؟!

ابتدا در یک کاغذ یا فویل آلومینیوم سوراخی به اندازه قطر شمع ایجاد کرده و شمع را در آن فرو می برند تا در حین سوختن، قطرات موم شمع روی صورت بیمار نچکد. سپس بیمار به پهلو می خوابد؛ به گونه ای که گوش مورد نظر در بالا قرار گیرد. و شمع درون مجرای گوش نگه داشته می شود. انتهای دیگر شمع روشن شده و در حالی که یک نفر مراقب آن است تا نیفتد، چند دقیقه (در حدود 15 دقیقه) می سوزد. در نهایت شمع را خاموش کرده و بر می دارند و گوش خارجی را توسط یک دستمال یا پد تمیز می کنند.

شمع گوشچه مزایایی دارد؟!

تصور بر این است که در حین سوختن شمع، گرمای ناشی از شعله آن یک حالت خلأ را ایجاد می کند که مکش یا ساکشن ناشی از آن جرم گوش، دبری ها و باکتری های درون مجرای گوش را به داخل شمع می کشاند. در انتهای کار ماده تیره ای در وسط شمع جمع می شود که ادعا می شود همان مواد اضافی درون مجرای گوش است. حتی بعضی افراد می گویند گرمای ناشی از سوختن شمع، سبب نرم شدن جرم های سخت درون مجرای گوش و خارج شدن آن ها طی چند روز پس از انجام این روش می شود.
آن ها می گویند که دود ناشی از سوختن شمع، مجرای گوش را خشک کرده و دفع طبیعی جرم و سلول های مرده، قارچ ها، انگل ها و سایر ذرات اضافی را تحریک می کند.
برخی نیز ادعا می کنند که شمع گوش می تواند سینوزیت، درد های سینوسی، وزوز گوش، سرگیجه و عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا) را درمان کند؛ چون مجرای گوش با گوش میانی، سینوس ها، شیپور استاش و راه های بینی ارتباط دارد.
طرفداران این روش مزایای زیادی را برای آن مطرح می کنند. از جمله:

خارج کردن جرم گوش، باکتری ها و سایر دبری ها از مجرای گوش؛
درمان عفونت و دردهای سینوسی؛
بهبود شنوایی یا کاهش کم شنوایی؛
بهبود گلودرد؛
درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا؛
بهبود سردرد و میگرن؛
تصفیه کردن خون؛
کاهش فشار خون و استرس؛
درمان سرطان

واقع آن ها معتقدند که شمع علاوه بر تمیز کردن مجرای گوش، سایر قسمت های سر را نیز پاکسازی می کند. زیرا قسمت های مختلف سر به یکدیگر راه دارند و حرارت شمع به همه جای سر منتقل می شود.

آیا واقعا" شمع گوش چنین مزایایی دارد؟!

به نظر می رسد که شمع گوش یک روش ساده برای سلامتی است؛ اما این عقیده که قسمت های مختلف سر به یکدیگر راه دارند، درست نیست؛ زیرا پرده گوش که در انتهای گوش خارجی وجود دارد، آن را کاملا" از سایر قسمت ها جدا کرده است؛ در غیر اینصورت ذرات و آلودگی های موجود در هوا از طریق گوش وارد مغز می شدند.
علاوه بر این، جرم گوش فشرده شده اغلب ماده ای سخت و چسبناک است که برای خارج کردن آن به ساکشن قوی نیاز است؛ در حالی که مطالعات نشان می دهند شمع گوش هیچ نیروی ساکشن یا فشار منفی را در گوش ایجاد نمی کند. دمای ایجاد شده توسط شمع نیز پایین تر از دمای بدن بوده و خیلی کمتر از آن است که بتواند جرم گوش را ذوب کند.

کاربران این روش می گویند ماده تیره وسط شمع سوخته همان مواد اضافی درون مجرای گوش است که خارج شده است؛ اما جالب است بدانید که حتی اگر شمع در نزدیکی گوش نسوزد هم این مواد درون آن ایجاد می شوند. مطالعات نشان داده اند که ماده تیره در واقع ترکیبی از موم و بافت سوخته شده ی شمع است.
به طور کلی می توان گفت که هیچ مدرک علمی معتبری مبنی بر مزایای شمع گوش وجود ندارد. در واقع پزشکان این کار را توصیه نمی کنند؛ زیرا روشی خطرناک و غیر موثر می باشد. همچنین سازمان غذا و دارو (FDA) در سال 2010 اخطار داده است که این روش اصلا" وجاهت علمی ندارد. اگرچه شمع گوش به طور گسترده ای در آمریکا در دسترس است؛ اما فروختن یا تجویز آن در موارد پزشکی غیر قانونی است. به عبارت ساده تر کسی نمی تواند شمع گوش را به عنوان محصولی برای تشخیص، معالجه، درمان یا جلوگیری از بیماری ها بفروشد.

شمع گوش چه معایبی دارد؟

در بهترین حالت، شمع گوش یک روش غیر بهداشتی برای خارج کردن جرم گوش است؛ در بدترین حالت این روش می تواند باعث آسیب جدی به گوش شما شود. همچنین نگه داشتن یک شمع روشن نزدیک صورت خطرناک است؛ زیرا شعله شمع یا موم ذوب شده آن ممکن است صورت فرد را بسوزاند. حتی ممکن است موم شمع به درون مجرای گوش بچکد، مجرای گوش را مسدود کرده و موجب کم شنوایی فرد شود. علاوه بر این، گزارش هایی از سوراخ شدن پرده گوش بر اثر سوختگی ناشی از موم داغ ارائه شده است. به طور کلی شمع گوش یک روش قدیمی و غیر علمی برای خارج کردن جرم گوش است.

حطرات احتمالی استفاده از شمع گوش عبارتند از:

• سوختگی و آسیب به گوش، پوست و مو بر اثر موم داغ؛
• انسداد مجرای گوش به دلیل چکیدن موم شمع به داخل مجرا؛
• ته نشین شدن جرم در مجرای گوش؛
• پرفوراسیون یا پارگی پرده گوش؛
• کم شنوایی؛
• اوتیت خارجی (عفونت گوش خارجی)؛

در یک مطالعه موردی، گزارشی از یک زن 50 ساله کانادایی ارائه شد که بعد از استفاده از شمع گوش دچار کم شنوایی شده بود. بررسی ها نشان داد که موم شمع درون گوش او وجود دارد. از طرفی پزشک در تلاش برای خارج کردن موم، آن را بیشتر به داخل مجرای گوش برده بود. نویسندگان این مورد، نتیجه گیری کردند که شمع گوش بیشتر از این که مفید باشد، آسیب رسان است.
جرم گوش درواقع یک مکانیسم محافظتی است که مجرای گوش را تمیز و چرب کرده و در برابر باکتری ها و قارچ ها محافظت می کند. گوش خودش یک سیستم تمیزکننده خودکار دارد که به طور طبیعی جرم گوش را خارج می کند. اکثر افراد نیازی به تمیز کردن بیشتر مجرای گوش خود ندارند؛ اما هرگونه اختلال در این روند تمیز کردن خودکار گوش، باعث انباشته شدن سرومن درون مجرای گوش می شود.

بهتر برای خارج کردن جرم گوش:

خارج کردن جرم گوش یک فرایند حساس است و به دقت زیادی نیاز دارد. هرگز برای خارج کردن جرم گوش خود، جسم خارجی را به درون مجرای گوش فرو نبرید؛ این کار می تواند جرم را به بخش های عمقی تر مجرا برده و حتی سبب آسیب به پرده تمپان شود.
ایمن ترین راه برای خارج کردن جرم گوش، مراجعه به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی است. پزشک با روش های زیر جرم را خارج می کند:

• دستگاه ساکشن؛
• فورسپس یا پنس مخصوص خارج کردن جرم گوش؛
• آب؛

استفاده از قطره های گوش می تواند جرم گوش را نرم کند. این محلول ها ممکن است به عنوان قطره استفاده شوند:

هیدروژن پروکساید؛
سالین؛
استیک اسید؛
سدیم بیکربنات؛
گلیسرین؛

صورتی که این محلول ها را از داروخانه تهیه کنید، روی آن ها دستور مصرف قید شده است و می توانید طبق دستور، آن ها را استفاده کنید.همچنین می توانید از روش های خانگی برای خارج کردن جرم گوش استفاده کنید. این روش ها ایمن تر از شمع گوش هستند. بعضی از روش های خانگی عبارتند از:

1- استفاده از روغن ها:

بعضی افراد از روغن ها برای نرم کردن جرم گوش استفاده می کنند. تاکنون تحقیق علمی در زمینه سودمندی آن ها انجام نشده است؛ اما مطمئنا" خطری ندارند. می توان از روغن زیتون، روغن بچه یا روغن های معدنی بدین منظور استفاده کرد.

در اینجا یک روش برای استفاده از روغن زیتون برای خارج کردن جرم گوش را می گوییم:

یک قطره چکان را از روغن زیتون پر کنید.
سر خود را به پهلو گرفته و دو یا سه قطره روغن را درون مجرای گوش خود بچکانید.
چند دقیقه صبر کنید و سپس از یک پارجه برای تمیز کردن روغن اضافی استفاده کنید.
این کار را به مدت یک تا دو هفته، روزی دوبار تکرار کنید.

2- هیدروژن پروکساید:

شمع گوش و نحوه استفاده از آن چگونه است؟می توانید از هیدروژن پروکساید 3 درصد به عنوان قطره گوش استفاده کنید. تصور می شود که این محلول زمان جوشیدن، بخشی از جرم گوش را جدا می کند