علت سردرد و درد شقیقه ها بعد از خوردن بستنی یا خوراکی های سرد چیست؟
سردرد ناشی از بستنی، یک سردرد کوتاه مدت و تیر کشنده است که موقع خوردن یا نوشیدن هر خوراکی سردی رخ می دهد، مانند بستنی سرد، آب یخ، نوشابه یخ، یخمک و ... . به این مشکل یخ زدن مغز هم می گویند.
دلیل سردرد بعد از خوردن بستنی چیست؟
هیچ چیزی در هوای گرم تابستان نمیتواند جایگزین یک نوشیدنی بسیار خنک، یک اسکوپ بستنی یا دیگر خوراکیهای سرد شود. اگر موضوع کالریهای دریافتی این مواد غذایی را در نظر نگیریم، به غیر از سردرد پس از مصرف بستنی یا همان انجماد مغز (Brain Freeze) هیچ نکته منفی دیگری وجود ندارد.
علت ایجاد سردرد بستنی
سردرد بستنی هیچ ارتباطی با معده ندارد بلکه نتیجه سرد شدن سریع سقف دهان است. درواقع شما قبل از بلع سردرد میگیرید. سردردهای بستنی با خوردن یا نوشیدن هر خوراکی سردی ایجاد میشوند و حدودا ۲۰ ثانیه طول میکشند. آرام خوردن غذاها و نوشیدنیهای سرد سبب خنک شدن سقف دهان شده و در دمای پایین بدون آن که سبب سردرد و درد شقیشه ها شوند تنظیم خواهند شد.
در واقع مکانیسم دقیق علت سردردهای بستنی مشخص نیست. اعتقاد بر این است که سردردهای بستنی جزو یکی از سردردهای رایج مراجعهکنندگان است. هنگامی که سقف دهان خیلی سریع سرد میشود سیگنالهای درد که در دهان احساس میشوند را به عصب سه قلو منتقل کرده و درد را از کل صورت به پیشانی میرسانند بنابراین هنگامی که این حس درد افزایش یابد سردرد بستنی ایجاد خواهد شد.
۵٫۹ تا ۷۴ درصد بزرگسالان و بین ۳۸٫۳ تا ۷۹ درصد کودکان سردرد بستنی را تجربه میکنند. نتایج پژوهش صورت گرفته در تایوان نشان داد که ۴۰٫۶ درصد بزرگسالان (از بین ۸۳۵۹۹ دانشجو) این نوع سردرد را تجربه کردهاند.
سردرد پس از خوردن بستنی از نظر علمی این گونه تعریف میشود: سردرد مربوط به مصرف یا استنشاق یک محرک سرد (HICS). این بیماری با هر دو نام فوق شناخته میشود.
انجماد مغز یک احساس تیر کشیدن کوتاه مدت است که حداکثر ۲۰ ثانیه طول میکشد و در هر دو ناحیه لوب پیشانی و لوب گیجگاهی مغز ایجاد میشود. این بیماری برخلاف نام خود ارتباطی به درد در ناحیه مغز ندارد زیرا مغز عضوی از بدن است که گیرندههای درد ندارد. احساس تیر کشیدن مغز و انجماد آن در افراد مستعد ناشی از مصرف خوراکیهای سرد به شکل جامد، مایع یا گاز در کام دهان، گلو و یا هر دو است.
اگر شما هم علاقهمند به مصرف خوراکیهای بسیار خنک در تابستان هستید اما به سردرد بستنی دچار میشوید، باید به برخی موارد زیر توجه کنید:
علت سردرد و درد شقیقه ها بعد از خوردن بستنی یا خوراکی های سرد چیست؟.فرد هر چه یک خوراکی سرد را سریعتر مصرف کند، احتمال تجربه انجماد مغز در افزایش پیدا میکند.
۲. برخی افراد، انجماد مغزی را پس از هر بار مصرف خوراکیهای سرد تجربه میکنند، به همین دلیل از مصرف بستنی و مواد خوراکی سرد دیگر اجتناب میکنند.
۳ .مکانیسم دقیق سردرد ناشی از مصرف بستنی نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. به نظر دانشمندان انجماد مغز به احتمال زیاد به دلیل سرد شدن خون در شریان کاروتید داخلی و وازواسپاسم یا انقباض عروقِ متعاقب آن در شاخههای شریان کاروتید داخلی به وجود میآید. تامین خون مغز و ناحیه سر بر عهده کاروتید داخلی است. انقباض عروق نیز به دلیل باریک شدن موقتی رگهای خونی ایجاد میشود که در نهایت موجب سردرد میشود. همچنین احتمال دارد عصب سه قلو، که مسئولیت حواس ناحیه صورت را نیز به عهده دارد، در ایجاد سردرد و تیر کشیدن مغز موثر باشد.
تحقیقات نشان داده است که به احتمال زیاد افرادی که دچار سردرد پس از مصرف بستنی میشوند، به میگرن نیز مبتلا خواهند شد.
۵ . ممکن است سردرد بستنی موروثی باشد، بنابراین اگر والدین هرگز سابقه تجربه سردرد بستنی را نداشته باشند، احتمال تجربه آن توسط کودکان کاهش مییابد.
۶ . سردرد بستنی میتواند موروثی باشد؛ بدین ترتیب، اگر والدین آن را تجربه کرده باشند، احتمال اینکه کودکانشان نیز آن را تجربه کنند بسیار بالا است.
۷. بر اساس نتایج تحقیقات، زنان بیش از مردان به سردرد بستنی مبتلا میشوند. البته انواع سردردهای دیگر در زنان رواج بیشتری نسبت مردان دارد.
چرا کودکان بیش از بزرگسالان مبتلا به انجماد مغز میشوند؟
فرضیههای مختلفی در باره این موضوع وجود دارد :
پایداری عصبی نسبت به یک محرک سرد در بزرگسالان قویتر از کودکان است.
اندازه کام (سقف دهان) و گلوی کودکان از بزرگسالان کوچکتر است، همچنین گیرندههای حسی آنها فعالتر است.
افراد بزرگسال و با تجربه، خوراکیهای سرد را آهستهتر مصرف میکنند تا احتمال ابتلا به سردر بستنی را کاهش دهند.
برای کنترل سردرد بستنی بهتر است غذاهای سرد را به آرامی مصرف نمود تا به تدریج گرم شوند. همچنین میتوان با فشار دادن زبان به سقف دهان و نوشیدن یک نوشیدنی گرم، این نوع درد را کاهش داد.