ایجاد مینای دندان با سلولهای بنیادی
تا به امروز، آسیب به مینای دندان و حفرهها توسط دندانپزشکان و با استفاده از مواد پرکننده مصنوعی ترمیم میشد. هیچ جایگزین طبیعی برای این امر وجود ندارد، اما یک مدل سهبعدی جدید حاوی سلولهای بنیادی دندان انسان میتواند به طور بالقوه این وضعیت را در آینده تغییر دهد.
محققان دانشگاه کاتولیک لون در یک بیانیه مطبوعاتی از این گام مهم در علم پزشکی خبر دادند. اطلاعات نسبتا کمی در مورد دندان انسان وجود دارد. یک دلیل مهم برای این واقعیت این است که سلولهای بنیادی دندان انسان بر خلاف سلولهای جوندگان، به سختی در آزمایشگاه کشت میشوند؛ اما محققان طی این مطالعه با همکاری یکدیگر یک مدل تحقیقاتی سهبعدی طراحی کردهاند که از سلولهای بنیادی فولیکل دندانی (غشایی که دندانهای انسان را که هنوز بیرون نیامدهاند، احاطه کرده است) استفاده میکند.
به گفته محققان این مطالعه؛ مزیت این نوع مدل سهبعدی این است که میتواند به طور قابل اعتمادی خواص اصلی سلولهای بنیادی مورد استفاده را بازتولید کند. ما میتوانیم یک قطعه کوچک از بدن خود را در آزمایشگاه شبیهسازی کنیم و از آن به عنوان یک مدل یادگیری استفاده کنیم. با استفاده از سلولهای بنیادی دندان، میتوانیم سلولهای دیگری را از این مدل مانند آملوبلاستهایی که مسئول ایجاد مینای دندان هستند، از خود دندانهایمان ایجاد کنیم.
روزانه دندانهای ما در معرض اسیدها و قندهای مواد غذایی هستند که این امر میتواند به مینای دندان آسیب رساند. متاسفانه این بافت نمیتواند خود را ترمیم کند، بنابراین مراجعه به دندانپزشک در این موارد ضروری است. دندانپزشکان باید حفرهها را با یک خمیر مصنوعی پر کنند.
"لارا همریک" (Lara Hemeryck)، دانشجوی دکترا و از محققان این مطالعه در این باره گفت: در این مدل جدید ما موفق شدهایم سلولهای بنیادی دندان را به آملوبلاستهایی تبدیل کنیم که به نوبه خود اجزای مینای دندان را تولید میکنند. در آینده میتوان از این سلولها برای ترمیم طبیعی مینای دندان استفاده کرد.
وی افزود: این مدل سلول سهبعدی میتواند در موارد دیگر نیز کاربرد داشته باشد. به عنوان مثال، میتواند به محققان حوزه صنایع غذایی در تحقیق در مورد تاثیر برخی غذاها بر مینای دندان کمک کند یا به تولیدکنندگان خمیردندان کمک کند تا سطح محافظت و مراقبت خمیردندان را ارتقا دهند. علاوه بر این، مدل تحقیقاتی جدید همچنین میتواند به محققان در افزایش درکشان در مورد منشأ برخی بیماریهای دندانی نیز کمک کند. علاوه بر این، ما میخواهیم این مدل را با انواع دیگر سلولهای بنیادی دندان ترکیب کنیم تا ساختارهای دندانی دیگر و در نهایت یک دندان بیولوژیکی کامل ایجاد کنیم. اکنون ما بر روی آملوبلاستها تمرکز کردهایم، اما واضح است که مدل جدید ما چندین فرصت را برای تحقیقات بیشتر و کاربردهای متعدد هموار میکند.