شغل‌های رو به انقراض هنگ‌کنگ؛ از رستوران مار تا جادوگری
جادوگری یکی از مشاغل سنتی خیابانی در هنگ کنگ است. یک نوع خاص از این جادوگری «سوزاندن بدخواه» نام دارد.
سیاری از کسب و کار‌های خیابانی در هنگ کنگ در معرض نابودی همیشگی هستند. کسب و کارهایی مثل نامه نویسی، تهیه شابلون‌های خطاطی، فالگیری و کارهایی از این قبیل که شاید سال‌ها و قرن‌ها منبع درآمد خوبی بوده‌اند این روزها دیگر رونق سابق را ندارند و حتی برخی در معرض نابودی‌اند.
اما همچنان تعداد انگشت شماری از هنگ‌کنگی ها به این مشاغل، حتی با وجود آنکه درآمدی از آن به دست نمی‌آورند، دلخوش مانده‌اند. برای آن که این مشاغل در تاریخ ثبت شوند، یک عکاس حرفه‌ای به نام گری جونز سری به این کسبه و حجره داران سنتی زده تا آن‌ها را در محل کار مستندنگاری کند. اصلی‌ترین موضوع این عکس‌ها کسب و کار‌ها و هنر‌های در حال انقراض اند.
یکی از هنر‌های سنتی چین ساخت مجسمه‌های کاغذی برای سوزاندن در مراسم تشییع جنازه است. این اقلام هر روز مدرن‌تر می‌شود تا جاییکه آخرین درخواست‌ها ساخت نینتندو گیم بوی کاغذی بوده است. هدف از سوزاندن این اقلام آن است که مردگان بتوانند از آن‌ها در زندگی بعدی استفاده کنند.
آن یئونگ پینگ-چی بیش از دو دهه است که به تبعیت از پدرش به تولید این مجمسه‌های کاغذی مشغول است. او هر روز، روزی ۱۰ ساعت، انواعی از چیز‌های کاغذی را با ظرافتی خاص و توجه به جزئیات تولید می‌کند.
آن یئونگ پینگ-چی بیش از دو دهه است که به تبعیت از پدرش به تولید این مجمسه‌های کاغذی مشغول است. او هر روز، روزی ۱۰ ساعت، انواعی از چیز‌های کاغذی را با ظرافتی خاص و توجه به جزئیات تولید می‌کند.
جادوگری یکی دیگر از مشاغل سنتی خیابانی در هنگ کنگ است. یک نوع خاص از این جادوگری «سوزاندن بدخواه» نام دارد. سوزانندگان بدخواه، جادوگران دوره گرد و خیابانی هستند که مجسمه‌های کاغذی دشمنان مشتریانشان را می‌سوزانند تا شر و بلایی که ممکن است از دشمنان به مشتریانشان برسد را دفع کنند.
آنتی یان یکی از جادوگران مشغول در این حوزه است که زیر یکی از پل‌های پر رفت و آمد و شلوغ هنگ کنگ به نام Canal Road bridge سال‌هاست بساط دارد. لبخند آرام و گرم آنتی هیچ نسبتی با محیط شلوغ و پر از ترافیکی که در آن بساط پهن کرده ندارد.
آنتی یان یکی از جادوگران مشغول در این حوزه است که زیر یکی از پل‌های پر رفت و آمد و شلوغ هنگ کنگ به نام Canal Road bridge سال‌هاست بساط دارد. لبخند آرام و گرم آنتی هیچ نسبتی با محیط شلوغ و پر از ترافیکی که در آن بساط پهن کرده ندارد.
او می‌گوید جادوگری بیشتر از آن که برای باطل کردن نفرین و شر باشد، برای این است که به مردم کمک کنیم در زندگی خوش شانسی‌های بیشتری بیاورند—البته او انکار نمی‌کند که همواره مشتریانی دارد که به طور مثال می‌خواهند از همسران خیانتکار یا کارفرمایان بی رحم خود انتقام بگیرند و آنتی به آن‌ها کمک می‌کند.
یکی از هنر‌های رو به انقراض چین تهیه شابلون برای خطاطی است. یکی از آخرین سازندگان شابلون در هنگ کنگ پیرمردی ۸۲ ساله به اسم وو دینگ کئونگ است که طی ۳۰ سال گذشته در گوشه‌ی خیابان آرگیل در مونگ کک، در زیر یک چتر چینی آبی رنگ شابلون تولید کرده است.
آثار خط چینی در گوشه و کنار غرفه اش خودنمایی می‌کند. اما او می‌گوید روزها می‌گذرد و حتی یک مشتری هم سری به غرفه او نمی‌زند. با این حال پیرمرد دست از کار کردن بر نمی‌دارد. گاهی سه روز طول می‌کشد تا او یک کار را تکمیل کند.
تاک چونگ سام کی، نام آخرین کارخانه تولید بخارپز بامبو است که در هنگ کنگ فعالیت دارد. این کارخانه توسط ریموند لم و خانواده اش اداره می‌شود.
ریموند لم وقتی خیلی کم سن بود کار ساخت بخارپز‌های بامبو را شروع کرد و هنوز هم با وسواس خاصی چوب‌های بامبو را قالب می‌زند تا از آن‌ها بخارپز‌های دایره‌ای درست کند. او می‌گوید نکته مهم برای تولید بخارپز‌های بامبو، شناخت گیاه بامبو است. این گاه در قسمت‌هایی نرم‌تر و خوشبوست و بنابراین می‌تواند به طعم غذای درون بخارپز کمک کند.
خانم هو، پیرزن ریزنقشی است که ۹۰ سال در یک گذر باریک در هنگ کنگ مشغول تولید ترازو‌های دستی بوده است. او این کار را وقتی ۱۲ ساله اش بود از پدرش آموخت. با کم شدن تقاضا برای این محصول و ضعیف شدن روز به روز چشم‌های خانم هو، او مجبور شده از یکی از دوستان قدیمی اش برای ساخت ترازو‌های دستی کمک بگیرد. او روز‌هایی را به یاد می‌آورد که سفارش پشت سفارش دریافت می‌کرد.
یک ست معمولی ترازو ۲۰۰ دلار هنگ کنگ قیمت دارد. بزرگترین نوع آن که ماهیگران برای اندازه گیری وزن صیدشان استفاده می‌کنند، ۹۸۰ دلار هنگ کنگ ارزش دارد.
آقای چئونگ بیش از ۴۰ سال است که کاشی‌های بازی ماهژونگ، یکی از بازی‌های سنتی آسیای شرقی، را تولید می‌کند. او این کار را از پدر و پدربزرگش و در مغازه خانوادگی شان یاد گرفته است. جالب اینجاست که او هرگز خودش این بازی را یاد نگرفته است.
چئونگ اخیرا مجبور شده بسته‌های کاشی ماهژونگ را که ماشینی تولید می‌شوند از چین وارد کند. یکی از دلایل اش این است که یک ماه طول می‌کشد تا یک بسته کاشی ماهژونگ دستی تولید شود.
گیبسون سومین نسل از صاحبان رستوران شر ونگ ییپ است که به صورت خانوادگی اداره می‌شود. این رستوان ۷۰ سال پیش توسط پدربزرگ گیبسون تاسیس شد و یکی از غذا‌های کلاسیکی که سرو می‌کند کیسه صفرای مار با برنج است. فقط ۲۰ رستوران در هنگ کنگ هستند که منوی مشابهی دارند.
در گذشته مار‌های زنده در جعبه‌هایی در اطراف مغازه نگهداری می‌شدند، اما امروز فقط تعداد کمی از آن‌ها به این شکل در دسترس هستند و مابقی به صورت یخ زده از جنوب شرق آسیا وارد می‌شوند. گیبسون می‌گوید این شکل را بیشتر ترجیج می‌دهد، چون او دوست دار حیوانات است و نمی‌تواند خودش مار‌ها را بکشد.
چن کائو برای نزدیک به ۴۰ سال به شغل نامه نویسی مشغول بوده است. او اصالتا اهل ویتنام است، در سال ۱۹۷۲ به هنگ کنگ آمده و در یک شرکت فیلمسازی حسابدار بوده است. اما خیلی زود او تصمیم می‌گیرد به مردم در نامه نوشتن کمک کند تا بتوانند به خانواده هایشان که در خارج از کشور زندگی می‌کردند نامه بنویسند. او همچنین درخواست‌های قانونی افراد را نیز برایشان می‌نوشت.
چن هنوز از همان دستگاه تایپ قدیمی استفاده می‌کند. امروز فقط تعداد انگشت شماری مشتری دارد که برای پر کردن فرم‌های مالیات یا درخواست ویزا به او مراجعه می‌کنند. او اغلب روزها اصلا مشتری ندارد، بنابراین وقتش را به روزنامه خواندن یا صحبت کردن می‌گذارند.
برادران لوک شو چوی و لوک چئونگ چوی بیش از ۸۰ سال است که مشغول تهیه وسائل مسی دست ساز برای رستوران ها، چای خانه‌ها و هتل‌های هستند. آن‌ها این کار را از پدرشان آموخته اند و هنوز در همان مغازه، علی رغم مشکلاتی مثل نبود سیستم تهویه هوا، کار می‌کنند.
یک روز کامل طول می‌کشد تا آن‌ها یک ماهی تابه تولید کنند و هر ماهی تابه در حدود ۷۰۰ دلار هنگ کنگ می‌ارزد. مغازه پر از وسائل آشپزخانه، دستگیره، و در قابلمه است. صد‌ها چکش و ابزار قدیمی دیگر کف مغازه افتاده است. این ابزار سال هاست که یک تنه مسئول تولید اقلام مسی در هنگ کنگ بوده اند، چون مغازه‌های مشابه همه بسته شدند.
ماک پینگ لم، ۶۸ ساله، وقتی ۱۰ ساله اش بود ساخت مهر چینی را یاد گرفت. او امروز استاد ساخت مهر چینی کنده کاری شده است. ابزار او برای ساخت مهر ساده اند: فقط چند چاقوی زنگ زده، یک گیره چوبی کوچک، کاغذ سمباده، و مقدار آب معدنی. او برای ساخت مهر از همان شیوه کاملا سنتی استفاده می‌کند.
اول طراحی می‌کند و بعد تصویر آینه‌ای را روی سنگ کنده کاری می‌کند. او در جا دادن حروف و طرح قوانین فنگ شویی را اعمال می‌کند.
ونگ سیو-پینگ در دهه ۱۹۷۰ از شنزن به هنگ کنگ مهاجرت کرد و از آن زمان به کار نانوایی مشغول است. او می‌گوید هرگز قبل از ورود به هنگ کنگ نانوایی نکرده بود و حتی از نانوانی خوشش نمی‌آمد.
اما با این حال توسط خویشاوندانش به کار نانوایی معرفی شد. ونگ خمیر را از نیمه شب آماده می‌کند تا بتواند تا ساعت ۶ صبح کار پخت نان را شروع کند.
ونگ تاک کم مغازه برنج فروشی دارد. این یک حرفه خانوادگی بوده و مغازه برنج فروشی شینگ هینگ تای به او به ارث رسیده است. او از ۱۶ سالگی کار در مغازه را آغاز کرده و اکنون ۷۳ ساله اش است و همچنان در همان مغازه با کمترین تغییرات در دکوراسیون کار می‌کند.
ونگ همچنان ماشین برنج پاک کنی ۳۰ سال پیش را استفاده می‌کند و در هفته کار بسیاری از مشتری‌های قدیمی‌اش را راه می‌اندازد. هیچ‌کدام از بچه‌های او نمی‌خواهد پا جای پای او بگذارند بنابراین با بازنشست شدن او احتمالا مغازه نیز تعطیل می‌شود.
ویلیام کم یک کف و چهره خان ۱۰۰ درصد تضمینی است. او باور دارد که فال گیری ۵۰ درصد استعداد می‌خواهد و ۵۰ درصد بقیه اش کار و مطالعه است. کم با غرور از ۲۵ سال سابقه در این کار صحبت می‌کند. سرزندگی و اخلاق خوب‌اش باعث شده بسیاری از مشتریانش همه ساله برای کف خوانی به او مراجعه کنند.
۲
منبع:
فرادید
