«نقشه گنج» ۳۰۰ هزار شهاب سنگ در قطب جنوب!
نقشه گنج اگرچه جذابیت ویژه‌ای در داستان‌ها و فیلم‌ها دارد، اما دانشمندان اکنون نقشه گنجی در اختیار دارند که می‌تواند آن‌ها را به مخفیگاهی از ۳۰۰ هزار شهاب سنگ در قطب جنوب برساند.
امروزه سخن گفتن از نقشه گنج بیشتر به سرگرمی برای کودکان و یا دست مایه‌ای برای داستان‌ها و فیلم‌ها تبدیل شده است هر چند که هنوز افرادی هستند که به یافتن چنین نقشه‌هایی باور دارند.
شاید جالب باشد که در میان دانشمندان نیز چین افرادی وجود دارد و اکنون گفته می‌شود گروهی از آن‌ها نقشه گنجی در اختیار دارند که می‌تواند آن‌ها را به مخفیگاهی از ۳۰۰ هزار شهاب سنگ در قطب جنوب برساند.
اگرچه شهاب‌سنگ‌ها در سرتاسر جهان سقوط می‌کنند، اما محیط زیست و فرآیند‌های منحصربه‌فرد در قطب جنوب یافتن آن‌ها را در مناظر بکر و برفی آسان‌تر می‌کند. با این حال، جمع آوری شهاب سنگ‌ها در قطب جنوب از نظر فیزیکی کار طاقت فرسا و خطرناکی است.
اما اگر «نقشه گنج» وجود داشت که محتمل‌ترین مکان‌ها برای یافتن شهاب‌سنگ‌ها در قطب جنوب را نشان می‌داد، محققان می‌توانستند بسیاری از این خطرات را از سر بگذرانند.
بر همین اساس، محققان دانشگاه صنعتی دلفت هلند از هوش مصنوعی برای ایجاد یک نوع نقشه گنج برای شناسایی مناطقی که شهاب سنگ‌ها با احتمال زیاد در آن‌ها یافت می‌شوند، استفاده کرده‌اند.
ورونیکا تولنار، سرپرست این مطالعه که در نشریه Science Advances منتشر شده است، گفت: «از طریق تجزیه و تحلیل‌هایمان، متوجه شدیم که مشاهدات ماهواره‌ای دما، سرعت جریان یخ، پوشش سطح و هندسه پیش‌بینی‌کننده‌های خوبی برای موقعیت مناطق غنی از شهاب‌سنگ هستند. بر همین اساس ما نقشه گنج خود را طراحی کردیم و انتظار داریم تا ۸۰ درصد دقیق باشد».
بر اساس این مطالعه، دانشمندان محاسبه کردند که بیش از ۳۰۰۰۰۰ شهاب سنگ در مناطق قطب جنوب وجود دارد که منتظر پیدا شدن هستند و این نشان دهنده پتانسیل علمی عظیم این قاره یخی است.
استف لرمیت که به همراه استادیار دیوید تکس از دانشگاه TU Delft در این مطالعه شرکت داشتند، گفت: «ما چندین منطقه غنی از شهاب سنگ را پیدا کردیم که هرگز تاکنون اکتشاف نشده اند و جالب اینجاست که نسبتاً نزدیک به ایستگاه‌های تحقیقاتی هستند.»
سنگ‌های فضا برای هزاران سال در قطب جنوب جمع شده‌اند و در آب و هوای سرد و بیابانی این قاره حفظ شده‌اند. شهاب‌سنگ‌ها سقوط می‌کنند و در لایه‌های یخی درون قاره فرو می‌روند. همانطور که یخچال‌ها به آرامی جریان می‌یابند، شهاب سنگ‌ها را نیز با خود حمل می‌کنند.
اگر یک یخچال طبیعی با مانع بزرگی برخورد کند، در نقاطی مانند کوه‌های ماورای جنوب شرقی، یخ‌ها بالا می‌آیند و شهاب‌سنگ‌ها نیز به سطح می‌آیند. علاوه بر این، باد‌های خشک قطب جنوب به تدریج یخ‌ها را فرسایش می‌دهند و شهاب سنگ‌ها را در معرض دید قرار می‌دهند. با هدایت مکرر و بیشتر یخ به سطح، این روند تکرار می‌شود که با توجه به زمان کافی، تجمع قابل توجهی از شهاب سنگ‌ها ایجاد می‌شود.
شهاب‌سنگ‌ها بسیار کوچک هستند، بنابراین نمی‌توان آن‌ها را به‌صورت جداگانه از فضا شناسایی کرد، اما محققان با اندازه‌گیری‌های غیرمستقیم ماهواره‌ای مانند دما، سرعت جریان یخ، شیب سطح و نحوه انعکاس سیگنال‌های رادار توسط یخ، ترکیب همه آن داده‌ها و استفاده از یادگیری ماشینی، گفتند که می‌توانند محل تجمع شهاب سنگ‌ها در سطح را پیش بینی کنند.
یکی از مناطقی که حاوی تعداد زیادی شهاب سنگ است، در مناطق یخی آبی این قاره قرار دارد. یخ‌های آبی، شناسایی و جمع آوری شهاب سنگ‌ها را در طول ماموریت‌های میدانی قطب جنوب آسان می‌کند.
تولنار در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: قطب جنوب بسیار دور افتاده است که بسیاری از مناطق آن هرگز دیده نشده است. علاوه بر این، گزارش‌های مربوط به موفقیت ماموریت‌های بازیابی شهاب‌سنگ‌های قبلی اغلب مبهم و نه چندان دقیق هستند، که منجر به کمبود نمونه‌های با کیفیت خوب می‌شود.
برای دور زدن این مشکل، ما به یک روش جدید با یک زمینه در حال ظهور، یعنی هوش مصنوعی، تکیه کردیم. این روش می‌تواند نقشه‌های دقیقی از محل تجمع شهاب سنگ‌ها را برای ایجاد کند تا ریسک اکتشاف آن‌ها به حداقل برسد. برای جستجوی قاره قطب جنوب و کشف مکان‌هایی با پتانسیل بالا برای یافتن شهاب سنگ ها، می‌توانید نقشه گنج را در اینجا ببینید.
