آنفولانزای پرندگان چیست؟ | علایم و روش های درمان آنفولانزای پرندگان

آنفولانزای پرندگان چیست ؟

آنفولانزای پرندگان گونه‌ای بیماری ویروسی است که ویروس عامل آن از خانوادهٔ Orthomyxoviridae می‌باشد. این ویروس خود دارای سه تیپ A,B،C است. تیپ A توسط تحت آنتی‌ژن‌های H و N تقسیم‌بندی می‌گردد. ویروس هایی که در آزمایش‌ها جداسازی می‌شوند از گونهٔ A این ویروس و از زیررده‌های H5 و H7اند.

آنفولانزای نوع B فقط باعث بیماری در انسان می شود و معمولا هر دو تا چهار سال همه گیر می شود.

آنفولانزای نوع C هم فقط باعث بیماری در انسان و خوک می شود در این نوع علایم بالینی ناشی از آنفولانزا بسیار خفیف می باشد و ممکن است علایم بالینی واضحی وجود نداشته باشد.

آنفولانزای نوع A این ویروس می تواند باعث ابتلای گونه های مختلف پستانداران و پرندگان شود و ویرولانس نسبت به دو گونه قبل دارد و تقریبا همه سال باعث اپیدمی با شدت های مختلف می شود .

به طور کلی این ویروس در پرندگان به دو گروه ۱- ویروس آنفلونزای با بیماری زایی بالا ( فوق حاد) ۲- ویروس آنفلونزای با بیماری زایی پایین (غیرحاد ) تقسیم می شود .

فرم بسیار بیماری زا، می تواند در پرندگان تا صددرصد تلفات بدهد. البته فرم کم بیماری زا (H9N2)، اگرچه تلفاتی ایجاد نمی کند ولی اگر عفونت تنفسی ناشی از این قبیل ویروس ها توسط سایر ویروس ها یا باکتری های تنفسی تشدید شود، تلفات زیادی به بار می آورد.

کدام گونه های جانداران به آنفولانزا مبتلا می شوند؟

ویروس آنفولانزای نوع A علاوه بر پرندگان ٬ سگ و گربه، خوک، اسب و شتر و مرغ و خروس، بوقلمون، مرغ شاخدار، پرندگان زینتی، پرندگان وحشی و شتر مرغ از گونه های حساس به بیماری می باشند.

بیماری آنفولانزا چگونه از پرنده به پرنده دیگر انتقال می یابد؟

ویروس آنفولانزا معمولا در بزاق و ترشحات بینی و مدفوع پرندگان به مقدار فراوان یافت می شود.به همین دلیل بیماری به راحتی از پرنده ای به پرنده دیگر و حتی به خاک و هوا هم انتقال می یابد که این موضوع باعث شیوع سریع و وسیع در پرندگان می شود .

این بیماری از طریق آب آشامیدنی ٬گرد و غبار وگود ٬لوازم واشیای آلوده ٬ غذا و قفسه ها و لباس ها و کفش های کارگران ٬ حشره های و جوندگان ٬گربه و سگ آلوده می تواند به راحتی به سایر پرندگان و حتی حیوانات انتقال یابد.

همچنین از طریق پرندگان مهاجر که از جایی به جای دیگر می روند. انواع آبزیان دریایی و ساحلی به ویژه اردک ها، غازها، قوها ناقل طبیعی ویروس‌های آنفولانزا هستند.

عدم پاکسازی و ضد عفونی کامل محل نگهداری پرندگان و لوازم و تجهیزات قبل از تولید مثل.

بیماری آنفولانزا چگونه از پرنده به انسان انتقال می یابد؟

این بیماری از طریق تماس مستقیم و طولانی مدت با پرندگان به انسان انتقال می یابد.این تماس شامل نگهداری ٬ بازی کردن با پرندگان ٬ سربریدن پرندگان ٬کندن پر ٬ تمیز و ضدعفونی کردن محیط و قفس ها ٬کار در مرغداری و فروش پرندگان زینتی و….

علایم ونشانه های بیماری آنفلونزا در پرندگان:

- شروع ناگهانی تلفات با روند افزایش در گله

- انتشار ناگهانی بیماری در گله

- بیحالی شدید، پژمردگی و دور هم جمع شدن گله

- کاهش شدید مصرف دان

- افت ناگهانی و شدید تولید تخم مرغ روزانه٬تولید مثل

- علائم تنفسی حاد

- سیاه شدن و خونریزی تاج، ریش و ساق پا

علایم آنفولانزای پرندگان چیست؟

علائم آنفولانزای پرندگان غیر فوق حاد بستگی به نوع گونه پرنده دارد و هر کدام علائم متفاوتی دارند. مانند: اسهال، مشکلات تنفسی، تورم سر، ریزش پر و مرگ.

اما در نوع فوق حاد این بیماری بسیاری از پرندگان پس از ابتلا به ویروس آنفولانزای مرغی به سرعت می‌میرند و ممکن است هیچ علائمی از خود نشان ندهند.

راه های پیشگیری بیماری آنفولانزا در پرندگان

- جلوگیری از ورود پرندگان وحشی به محل نگهداری پرنده ومرغ از طریق نصب توری و ترمیم خرابی های

- رعایت اصول بهداشتی و امنیت زیستی در مرغداری های صنعتی

- ضد عفونی کامل محل پرورش مرغ و تجهیزات آن قبل از جوجه ریزی؛

- ممانعت از ورود حیوانات دیگر به عنوان ناقلین مکانیکی به محل پرورش مرغ؛

- اعلام هر نوع کاهش شدید مصرف دان، کاهش شدید تولید یا افزایش تلفات به نزدیکترین پست دامپزشکی.

درمان بیماری آنفولانزا در پرندگان

داروهای مؤثر ضد ویروس آنفولانزا به دو دسته کلی تقسیم می شوند.

دسته نخست داروهای مهار کننده پروتئین M2 مثل آمانتادین و ریمانتادین است ٬ که به نظر می رسد ویروس آنفولانزای H5N1 نسبت به آنها مقاوم باشد.

دسته دوم داروهای مهار کننده نورآمینیداز شامل داروی اوسلتامی ویر (Oseltamivir) و زانی میویر (Zanimivir) هستند. مصرف زانی میویر به شکل استنشاقی بوده و در حیوانات مبتلا به آنفولانزای H5N1 موثر است، ولی هنوز بر روی انسان های مبتلا به این بیماری استفاده نشده است. داروی اوسلتامی ویر داروی خوراکی است و کاملاً بر علیه ویروسH5N1 در انسان های مبتلا نیز مؤثر است.

راه های کنترل بیماری آنفولانزا در پرندگان

از راهکارهای مدیریتی برای این مورد این هست که ما میتونیم دمای سالن رو افزایش بدیم و تهویه و شدت نور رو تا حد امکان کاهش بدیم.

- خودداری از شکار و نگهداری پرندگان مهاجر و بومی آبزی

- اهالی روستاها از رها نمودن مرغهای بومی و دیگر ماکیان بصورت چرای آزاد خودداری و آنها را در مکانهای سر پوشیده نگهداری نمایند چون امکان انتقال بیماری به طیور بومی از طریق تماس با پرندگان وحشی وجود دارد

- صاحبان طیور بومی در صورت مشاهده تلفات در طیور، مراتب را سریعا به نزدیکترین پست دامپزشکی اعلام نمایند

- عدم تهیه گوشت مرغ از مراکز غیر مجاز و عرضه کنندگان و کشتار کنندگان دوره گرد