در مورد لرزش بدن بعد از استرس چه کنیم؟
همه ما در طول زندگی استرس را تجربه کردیم، زمان امتحان ، ارائه ی کنفرانس یا حتی یک قرار عاشقانه. استرسی که داشتیم درجات متفاوتی داشته و به نسبت آن علائمی که بدن برای رهایی از استرس از خود نشان داده هم متفاوت بوده. هنگامی که استرس زیادتر می شود بدن شروع به تجزیه ی خود می کند و علائمی، مثل لرزش ایجاد می شود.
استرس چیست؟
واکنش ما به هرگونه تغییری که نیازمند پاسخ از جانب ما است را استرس می گویند. این نکته بسیار مهم است که ما می توانیم استرس را کنترل کنیم، زیرا استرس از نحوه ی واکنش شما به تغییر ایجاده شده، به وجود می آید.
لرزش بدن چیست؟
در پزشکی به لرزش بدن رعشه میگویند، که بیشتر در دست ها و ناحیه ی بازو ایجاد می شود، اما این اتفاق در قسمت های دیگر بدن از جمله باسن، کمر، سر، پهلوها و حتی کل بدن نیز می تواند رخ دهد. لرزش بدن بیشتر در افراد مسن دیده میشود و ممکن است دلایل متفاوتی از جمله؛ استرس، عصبانیت، مصرف سیگار، الکل و یا کافئین، مشکلات عصبی و... داشته باشد.
لرزش دست در هنگام استرس و اضطراب
انواع لرزش بدن
لرزش بدن می تواند درجات متفاوتی داشته باشد؛ از خفیف تا شدید. همچنین ممکن است از ساعتی به ساعت دیگر متفاوت باشد. برخی افراد هنگام بیدار شدن از چرت کوتاهشان یا هنگام به خواب رفتن، ممکن است لرزش را تجربه کنند.
گاهی افراد قادر به کنترل لرزش خود از طریق کشیدن نفس های منظم یا شل و سفت کردن عضلات خود هستند. البته باید توجه کرد این موضوع معمولا به شکل غیر ارادی انجام می شود و فرد در آن دخالتی ندارد. برخی هنگام حرکت کردن می تواند لرزش بدن را متوجه شوند و برخی درحالت بدون حرکت نیز متوجه این موضوع می شوند.
لرزش اضطرابی بدن چیست؟
اما یک نمونه از لرزش بدن که اکثریت افراد آن را تجربه کرده اند لرزش ناشی از استرس است. هنگامی که در یک موقعیت تغییر یافته قرار بگیریم و بدن ما ناچار به پاسخ باشد، واکنش استرس آغاز می شود. با شروع این واکنش، طیف وسیعی از تغییرات در بدن ایجاد می شود.
بخشی از این تغییرات مربوط به جسم و بدن می شود؛ مثلا عضلات شروع به انقباض می کنند تا در برابر آسیب، بدن را محافظت کنند. همچنین سیستم عصبی تحریک می شود و سرعت بدن افزایش می یابد. هر دو عامل ذکر شده می توانند لرزش را درهنگام استرس رقم بزنند.
اگر این واکنش به ندرت اتفاق بیوفتد، بدن می تواند تغییرات جسمی و شناختی ناشی از استرس را سریعا متعادل کند و خودش را به حالت نرمال باز گرداند، اما اگر این واکنش های استرس مرتبا تکرار شوند؛ بدن دیگر قادر نیست به سرعت این تغییرات را به حالت نرمال باز گرداند و سبب ایجاد یک حالت آماده باش کامل برای بدن می شود که به آن واکنش استرس یا هایپر استیمولیت گفته می شود.
حالت هایپر استیمولیت یا واکنش اضطراب ممکن در هر زمانی رخ دهد؛ و تا زمانی که فرد در حالت واکنش استرس قرار دارد، می تواند باعث بروز نشانه های احساسی و غیر ارادی با شدت، مدت و فرکانس متفاوت شود.
مصرف کافئین و افزایش لرزش اضطرابی
موارد تاثیرگذار بر لرزش بدن
مواد غذایی
اگر فرد مقدار زیادی کافئین در طول روز دریافت می کند ممکن است با عوارض جانبی مثل لرزش بدن ،خواب نامنظم ، افزایش ضربان قلب روبرو باشد. کافئین به خودی خود یک محرک استرس زا است، زیرا می تواند ترشح هورمون های استرس را افزایش دهد. بنابراین به افرادی که دچار اضطراب و استرس هستند پیشنهاد می شود مصرف کافئین خود را کنترل کنند.
بی خوابی
این مورد ممکن است در اثر زیاده روی در مصرف کافئین نیز ایجاد شوند؛ به علت فشاری که به سیستم عصبی وارد می کند می تواند سبب تحریک هورمون استرس شود و از دلایل لرزش بدن باشند.
خستگی
در هنگامی که فرد خسته باشد یا با خستگی، ناراحتی و استرس کار کند ممکن است عضلات او دچار رعشه شوند.
آیا لرزش ناشی از استرس قابل درمان است؟
لرزش بدن علاوه بر استرس اضافه ای که به فرد وارد می کند ، می تواند سبب اختلال در کار های روزمره او شود. همچنین ممکن است برای فرد احساس خجالت زدگی را به همراه بیاورد؛ هرچند این لرزش ممکن است به دلایل متفاوتی از جمله گرسنگی ،خستگی ، اضطراب و یا مشکلات قلبی اتفاق بیوفتد ، اما یک تغییر کوچک در سبک زندگیتان ممکن است سبب کاهش لرزش بدن یا قطع آن شود.
- مقدار مصرف کافئین را کنترل کنید:
قهوه و فراورده های آن مثل کاپوچینو و... نوشابه‌های انرژی زا، چایی و... دارای مقادیر متفاوتی از کافئین هستند و می توانند یکی از دلایل رعشه ی بدن باشند. مقدار مجاز مصرف روزانه کافئین برای بزرگسالان ۴۰۰ میلی گرم، برای نوجوانان ۱۰۰ میلی گرم است و بهتر است کودکان کافئین مصرف نکنند.
با اینکه سطح تحمل کافئین در افراد، متفاوت است اما مصرف ۶۰۰ میلی گرم در طول روز زیاد از حد در نظر گرفته می شود.
ممکن است یک فرد بامصرف مقدار خیلی کمی از کافئین دچار لرزش شود، در این حال پیشنهاد می شود مصرف خود را محدود کند یا به طور کامل آن را قطع کند مثلا می تواند:
• مقدار مصرف قهوه ی خود را به نصف فنجان برساند.
• نوشابه را از وعده ی غذایی خود حذف کند یا مصرف آن را بسیار محدود کند.
• نوشیدنی های طبیعی دیگری را جایگزین قهوه کند.
مصرف سیگار لرزش ناشی از اضطراب
- سیگار کشیدن را کنار بگذارید:
ممکن است لرزش دست شما به علت نیکوتین موجود در سیگار باشد. نیکوتین به عنوان یک محرک لرزش عمل می کند، حتی اگر فرد درحال ترک هم باشد ممکن است دچار لرزش ناشی از ترک شود که خوشبختانه بعد از دو روز،به اوج خود می رسد و سپس کمتر می شود.
- تمرین های یوگا یا مدیتیشن را امتحان کنید:
یکی از بهترین موارد کمک کننده برای کاهش لرزش ناشی از اضطراب؛ تمرین های تمدد اعصاب مانند مدیتیشن و یوگا است. این تمرین ها به سبب آرامشی که فراهم می کنند، اضطراب را ازشما دور می کنند و لرزش را کاهش می دهند.
- ماساژ گرفتن:
به علت آرامشی که به عضلات می دهد می تواند، آنها را از حالت دفاعی خود خارج کند و به دنبال آن لرزش ناشی از اضطراب را کاهش دهد.
خواب کافی و کاهش لرزش ناشی از اضطراب
- خواب کافی داشته باشد:
به اندازه ی کافی خوابیدن می تواند عضلات را از حالت خستگی و انقباض خارج کند و به دنبال آن انرژی شما را برای انجام فعالیت های روزانه فراهم کند و در نتیجه استرس شما و لرزش را کاهش دهد. مقدار خواب کافی برای نوحوانان در طول ۲۴ ساعت ۸/۵ تا ۹/۵ ساعت و برای بزرگسالان ۷ تا ۹ ساعت خواب در شب توصیه می شود.
- قند خون خود را تنطیم کنید:
مطمئن شوید که لرزش بدن شما به علت افت قند نیست. افت قند در بدن می تواند بسیار آسیب زننده باشد. درصورتی که این اتفاق برایتان رخ داد؛ بلافاصله از یک ماده ی شیرین مثل کلوچه استفاده کنید تا انرژی و قند شما به حالت نرمال برگردد.
- تنفس آرام و عمیق:
هورمون آدرنالین می تواند سبب لرزش پاها و دست ها شود. این هورمون هنگام شادی و استرس ممکن است ترشح شود. اگر مطمئن شدید لرزشتان ناشی از استرس است؛ نفس عمیق بکشید. با تنفس عمیق قسمتی از مغز شما که مربوط به آرامش و خواب است تحریک می شود و سبب آرام سازی بدن می شود. اگر می توانید چند دقیقه دراز بکشید و تنفس عمیق و آرام انجام دهید این کار، کارایی تنفس را بالا می برد.
- به داروهایی که مصرف می کنید توجه کنید:
گاهی لرزش بدن به علت عوارض داروهایی است که مصرف می شود. این عارضه به شکل لرزش دست ها، پاها و سر نمود پیدا می کند. داروهای آنتی بیوتیک، ضد افسردگی و
یا ضد سرطان می توانند سبب این عارضه شوند. در مورد این موضوع با پزشک خود مشورت کنید؛ ممکن است او داروی دیگری را جاگزین کند تا عارضه ی لرزش اتفاق نیوفتد.
