داکتوگرام سینه روشی برای تشخیص سرطان سینه

داکتوگرام سینه چیست؟

داکتوگرام که به آن گالاکتوگرام نیز گفته میشود ، نوعی تصویر برداری پزشکی است که برای مشاهده مجاری سینه خانم ها استفاده می شود. این تصویر برداری می تواند در یافتن علت ترشح از نوک پستان در بیمارانی که در غیر این صورت ماموگرافی طبیعی دارند ، مفید واقع شود.

در داکتوگرافی ، بعد از تزریق ماده حاجب به سینه ،  ماموگرافی  انجام می شود.

کمی جلوتر به صورت کامل هر آنچه باید از فرایند داکتوگرام و نحوه انجام آن بدانید به شما توضیح خواهیم داد.

هدف از انجام داکتوگرام سینه چیست؟

به طور معمول در صورتی که تشرحات شفاف و خونی از نوک پستان داشته باشید به طوری که هیچگونه ناهنجاری در ماموگرافی مشاهده نشود ، پزشک متخصص داکتوگرافی را برای شما تجویز می کند.

با استفاده از اطلاعات به دست آمده از آزمایش وضعیت های غیرطبیعی زیر توسط پزشک تشخیص داده می شود : 

• اکتازی مجرای 

• تغییرات فیبروکیستیک

• پاپیلوم های داخل مجاری 

•  سرطان پستان

علاوه بر این موارد یکی از مزایایی که داکتوگرافی دارد این است که به پزشک جراح شما کمک می کند مجاری که باید برداشته شود را تشخیص دهد. البته اگر سینه شما نیاز به جراحی داشته باشد.

​

با داکتوگرام سینه سرطان پستان تشخیص داده می شود

نکته :  اگر ترشحات نوک سینه شما شیری ، خاکستری ، سبز یا ابی رنگ باشد معمولا از داکتوگرام سینه استفاده نمی شود؛ زیرا این رنگ ها معمولا نشان دهنده مشکل نیستند. همچنین برای زنانی که بچه دار نشده اند و ترشحات از هر دو سینه است ، استفاده نمی شود زیرا اغلب این حالت به دلیل مشکل هیپوفیز یا یک عارضه جانبی دارو است.

محدودیت های تصویر برداری داکتوگرام

داکتوگرام محدودیت هایی دارد که باید ان ها را در نظر داشته باشید و از ان ها اگاه باشید هرچند مراقبان بهداشتی آن ها را در نظر خواهند گرفت :

1. اگر هنگام مراجعه برای داکتوگرام ترشحی نداشته باشید ، آزمایش را نمی توانید انجام دهید و ممکن است زمانبندی ازمایش به تعویق بیفتد.

2. برخی از مجاری سینه را نمی توان ارزیابی کرد زیرا بسیار کوچک هستند.

3. این آزمایش نمی تواند توموری که خارج از مجرا قرار دارد را شناسایی کند با این وجود نتیجه منفی ازمایش به این معنی نیست که شخص کاملا عاری از سرطان است.

خطرات و موارد منع مصرف داکتوگرام

داکتوگرافی می تواند عوارض و خطراتی را به همراه داشته باشند که معمولا توسط پزشک و مراقبان سنجیده می شود اما دانستن آن ها خالی از لطف نیست.

1. قرار گرفتن در معرض تشعشعات 

هنگامی که درحال تصویر برداری از سینه هستید ، در معرض تشعشعاتی قرار می گیرید که می تواند خطر ابتلا به سرطان را کمی افزایش دهد هرچند مقدار استفاده شده برای این آزمایش کم بوده و خطرناک تلقی نمی شود.

2. آسیب به مجرا

هنگام استفاده از وسیله ای به نام کاتر ، که برای تزریق ماده حاجب استفاده می شود ممکن است آسیبی رخ دهد که این اسیب ها معمولا به خودی خود بهبود می یابند هرچند که ممکن است در صورت التهاب و قرمزی پزشک درمان به انتی بیوتیک را تشخیص دهد.

3. عفونت 

در موارد بسیار نادر ممکن است در نتیجه این آزمایش ورم پستان که ناشی از عفونت می باشد رخ دهد.

4. آلرژی 

الرژی یا حساسیت نیز از جمله موارد بسیار نادری است که ممکن است در طول انجام عکس برداری برای شما مشکل ایجاد کند. اگر قبلا در تصویر برداری های مشابه الرژی تجربه کرده اید بهتر است آن را با پزشک در میان بگذارید.

نکته :  اگر باردار هستید حتما به پزشک خود بگوید زیرا در غیر این صورت ممکن است تشعشعات عکس برداری برای جنین خطرناک بوده به همین خاطر ممکن است از با اقدامات خاصی از کودک شما در حین عکس برداری محافظت شود و یا حتی در شرایطی ممکن است پزشک تشخیص دهد عکس برداری بعد از تولد نوزاد انجام شود.

قبل از انجام آزمایش داکتوگرام

قبل از اینکه آزمایش خود را انجام دهید از پودر تالک ، دئودورانت یا لوسیون استفاده نکنید! این مواد می توانند در نتیجه آزمایش تداخل ایجاد کنند.

همچنین قبل از معاینه نوک پستان خود را فشار ندهید زیرا ممکن است باعث خروج مایع شود و مقدار کمی برای آزمایش باقی بماند.

- زمان سنجی داکتوگرام

داکتوگرام معمولا بین نیم ساعت تا یک ساعت طول خواهد کشید. بنابراین مطمئن شوید به موقع به محل برسید تا قبل از انجام بررسی های لازم توسط مراقبان انجام شود.

- محل انجام داکتوگرام

داکتوگرام ممکن است در کلینیک رادیولوژی یا سلامت پستان انجام شود.

- چه لباسی باید بپوشید؟

در هنگام ازمایش داکتوگرام لباس هایتان را از کمر به بالا باید در بیاورید. به همین دلیل مهم نیست چه لباسی به تن دارید اما پیشنهاد می کنیم از لباس های راحت استفاده کنید که در فرایند پوشیدن و درآوردن مشکلی نداشته باشید.

نکته :  از سوتین های سیم دار استفاده نکنید. به دلیل اینکه بخشی از معاینه با فشرده سازی پستان انجام می شود این می تواند برای شما کمی درد به همراه داشته باشد.

​

عفونت یکی از عوارض انجام داکتوگرام سینه است

- غذا و نوشیدنی قبل از ازمایش  

قبل از اینکه وارد محیط عکس برداری شوید لازم است به مقدار کافی غذا و نوشیدنی مصرف کرده باشید.

- استفاده از بیمه

اگر از بیمه درمانی یا تامین اجتماعی استفاده می کنید پرس و جو کنید که داکتوگرافی را پوشش می دهد یا خیر شاید مجبور شوید کل هزینه داکتوگرافی را خودتان پرداخت کنید.

- چه چیزی باید با خود همراه داشته باشیم؟

قبل از اینکه برای ازمایش مراجعه کنید اگر از سینه خود تصویری برداری انجام داده اید ان را همراه خود داشته باشید و بیمه و مقدار کافی پول به همراه داشته باشید. ممکن است برای نتیجه ازمایش کمی مضطرب باشید به همین خاطر پیشنهاد می کنیم حتما همراهی با خود داشته باشید. هرچند او نمی تواند در هنگام انجام ازمایش در کنار شما باشد.

در حین انجام داکتوگرام

داکتوگرام با استفاده از ماموگرافی + گشاد کننده ها (سیم های کوچک) + کاتر کوچک + لوله تزریق ماده حاجب انجام می شود.

هنگامی که وارد اتاق ازمایش می شوید ، ابتدا روی یک میز دراز میکشید تا سینه ای که ترشحات دارد به صورت کامل استریل شده و معاینه شود تا مجرای نشتی راحت تر تشخیص داده شود.

در طول فرایند عکس برداری از سینه ، مراقبان نمونه گیری از مایه ای که ترشح شده است را شروع می کنند.

- شناسایی تریگر 

Trigger به نقطه ای از مجاری سینه گفته می شود که مایع از ان جا ترشح می شود. مراقبان در این مرحله روی سینه شما فشاری را وارد می کنند تا ترشح از پستان شما آغاز شود و با این کار می توانند تشخیص دهند نقطه تریگر سینه شما کجاست. این کار برای جراح مفید خواهد بود.

نمونه ای از مایع ترشح شده شما گرفته می شود تا ازمایش های لازم روی ان انجام شود. در این ازمایشات رنگ و ضخامت مایع مشخص خواهد شد و با این وجود ممکن است از نوار تست برای ازمایش خون استفاده شود.

- تزریق مایع 

بعد از اینکه نمونه گیری از مجرای شما انجام شد پزشک با استفاده از یک ذره بین مجاری را پیدا کرده و یک لوله کوچک و منعطف به نام کانولا به آرامی به داخلی مجاری منتقل می کند. در این وارد شدن لوله دردی را نباید احساس کنید اگر احساس ناراحتی کردید ان را به پزشک بگویید.

بعد از اینکه لوله وارد مجاری شد ، با استفاده از یک سرنگ که به آن متصل می شود مایع حاجب به درون سینه شما تزریق می شود. احساسی که شما در این حین دارید دقیقا شبیه به هنگامی است که به نوزاد خود شیر می دهید.

هنگامی که مجاری از مایع پر می شود ، ممکن است کمی فشار داخل سینه خود احساس کنید که اگر غیر قابل تحمل بود به پزشک خود اطلاع دهید تا با استفاده از ژل های بی حس کننده درد را کاهش دهند.

توجه داشته باشید در حین اینکه لوله در مجرای سینه شما قرار دارد ممکن است پزشک از دستگاهی به نام اوتراسوند استفاده کند تا مطمئن شود مایع به اندازه کافی به سینه تزریق شده است. 

و در نهایت هنگامی که مجرای سینه شما پر شد برای تصویر برداری به دستگاه ماموگرافی منتقل خواهید شد.

- تصویر برداری 

بعد از تزریق ممکن است پزشک لوله را خارج کرده و با استفاده از یک چسب مانع خروج مایه کنتراست شود. با این حال ممکن است در برخی از آزمایشگاه ها بدون خارج کردن لوله به مرحله تصویر برداری بروید.

در مرحله تصویر برداری سینه شما در موقعیت ماموگرافی قرار می گیرد و فشار وارد می شود. در حین تصویر برداری ممکن است مراقبان از شما بخواهند موقعیت خود را تغییر دهید تا زوایای مختلف نیز قابل مشاهده باشد.

و در نهایت تمامی این مراحل که انجام شد هر آنچه که برای ازمایش به شما وصل شده است (لوله یا نوار) برداشت خواهد شد تا لباس بپوشید و محل ازمایش را ترک کنید.

بعد از انجام داکتوگرام سینه

همانند ماموگرافی معمولی ممکن است بعد از ازمایش کمی حساسیت طولانی مدت داشته باشید که باید ان را مدیریت کنید. با استفاده از مسکن های بدون نسخه و یا گرما می تواند تا حد زیادی این حساسیت را مدیریت کنید اما با این وجود در صورتی که علائم یا عوارضی دیدید هرچه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

​

در هنگام ازمایش داکتوگرام لباس هایتان را از کمر به بالا باید در بیاورید

جمع بندی مطالب

داکتوگرام (گالاکتوگرام) یک آزمایش تصویربرداری است که اغلب برای ارزیابی ترشحات غیر طبیعی نوک پستان استفاده می شود. با استفاده از یک کاتتر کوچک برای تزریق ماده حاجب به سینه شما از طریق نوک پستان انجام می شود. اگرچه این نوع ماموگرافی سخت تر  از یک ماموگرافی استاندارد است، اما می تواند به پزشک شما نگاه دقیقی به مجاری سینه شما بدهد، اطلاعات مهم تشخیصی را ارائه دهد و درمان جراحی را راهنمایی کند.

امیدواریم این مقاله نیز برای شما مفید بوده باشد.

۶