همه چیز درباره رشد و مراقبت از نوزاد در هفته سیزدهم

هفته سیزدهم نوزاد

نوزاد سیزده هفته؛ در آستانه ی ورود به چهار ماهگی قرار دارد، او می تواند کلمات زبان مادری خود را از سایر صداها تشخیص دهد، نوزاد تقلید را از لحظه ی تولد آغاز کرده و در این سن تا شش ماهگی صداها را نیز تقلید می کند و سعی دارد صحبت کند.

برای بهبود صحبت کردن او می توانید؛ روبروی آینه با او تمرین کنید تا او طرز ادای کلمات را از شما تقلید کند. اگر او را تشویق به سخن گفتن کنید؛ اعتماد به نفس او افزایش می یابد و تمایلش برای یادگیری زیاد می شوید.

توجه داشته باشید این تشویق برای نوزاد جنبه ی سرگرمی و نشاط دارد پس او را از این موهبت منع نکنید. او می تواند صدای پدر و مادر خود را از میان صداهای دیگران شناسایی کند و در برابر آنها واکنش شادی نشان دهد.

ریتم صداها برای نوزاد جذاب هستند و به سمت کتاب هایی با تصاویر جالب کشیده می شود در این سن می توانید از کتاب هایی با جلد مقوایی برای جلب توجه نوزاد استفاده کنید. ارتباط او با مادرش صمیمانه می شود و تمایل دارد با دیگران ارتباط برقرار کند، لذا با دیدن افراد لبخند می زند.

رشد حواس در هفته سیزدهم نوزاد 

تکامل حواس نوزادان نیازمند گذراندن دوره ی سه ماهه یا بیشتر است البته توجه داشته باشید زمان این تکامل در کودکان مختلف، متفاوت است. گاهی ممکن است نیازمند طی کردن زمان بیشتری باشد.

حس بینایی

نوزاد سیزده هفته قدرت بینایی بهتری نسبت به گذشته دارد و می تواند اشیاء را دقیق و با جزئیات نگاه کند. او در این سن می تواند مفهوم اشیاء دور و نزدیک را متوجه شود و عمق اشیاء را بسنجد. اگر بتواند کامل بنشیند می تواند دور شدن شما از خودش را ببیند و واکنش دهد. رنگ ها برای او جذابیت دارند و می تواند آنها را تشخیص دهد.

حس شنوایی

قدرت شنوایی او تکامل بهتری پیدا می کند و در صورتی که موزیک پخش شود می تواند سر خود را به سمت منبع صدا برگرداند. او در برابر صداهای بلند و غیرمنتظره واکنش می دهد و ممکن است باعث گریه ی او شود. کودک از شندین صدای خودش خوشش می آید و امتحان صدا با تن های مختلف می تواند لحظات جذابی را برای خود و نوزادتان بسازد.

حس بویایی

رایحه ی جدید به او در تقویت حس بویایی کمک می کند. در صورت استفاده از لوسیون بدن خوشبو و یا میوه های تازه می توانید واکش جالب و کنجکاوانه ی او را ببینید. او می تواند بوی مادر را تشخیص دهد و این رایحه سبب آرامش نوزاد می شود.

حس لامسه

این حس کودک درحال تکامل است و سبب ارتباط او با دنیای بیرون می شود. در این دوران می توانید با استفاده از خز، پارچه نمدی و یا حوله و کتاب هایی با تصاویر برجسته این ارتباط و تکامل را تقویت کنید. او در این سن می تواند لمس عاطفی را متوجه شود و اگر ناراحت باشد لمس شما می تواند به او آرامش دهد.

رفتارهای نوزاد سیزده هفته

به دنبال تکامل بیشتر حواس؛ نوزاد اندام خود را کشف می کند و متوجه می شود که می تواند آنها را کنترل کند. با وجود اینکه نمی تواند به صورت کامل بر حرکات خود کنترل داشته باشد، مثلا کتاب را به شکل درست در دستش نگه دارد، اما نگاه او دائما به دست ها و وسایل برای کشف جدید خیره می شوند.

اسباب بازی برای او مانند یک جعبه ی جادویی است و برای گرفتنشان سعی می کند و روی آنها چمپاته می زند. او تلاش زیادی می کند تا انگشتان پای خود را وارد دهانش کند.

برای تقویت شور و هیجان کودک می توانید جغجغه را به پای او با نوار چسب به شکل کاملا آرام و شل بچسبانید؛ او با حرکات پا و تولید صدا به وجد می آید.

کودک برای امتحان دندان هایش؛ نوک سینه ی مادر را گاز می گیرد این کار را معمولا بعد از احساس سیری و تمام شدن مدت شیردهی انجام می دهد. هنگامی که این اتفاق می افتد سینه را از دهان نوزاد بیرون بکشید و با یک نفس عمیق خود را آرام کنید و به شدت از هل دادن و یا عصبانی شدن و فریاد کشیدن بر نوزاد دوری کنید، این موضوع برای برخی نوزادان علامتی برای سیر شدن است.

تغذیه نوزاد سیزده هفته 

در این سن برای نوزاد الگویی غذایی تعریف می شود و شما احساس راحتی بیشتری نسبت به گذشته می کنید چون تقریبا می دانید چه زمانی نوزاد گرسنه است.

سیستم گوارشی کودک در هفته سیزدهم تکامل بهتری پیدا کرده و میتوان از غذاهای جامد برای تغذیه او استفاده کرد (تحت نظر پزشک). هرچه زمان استفاده از غذای جامد به شش ماهگی نزدیک تر شود احتمال بیماری های آلرژیک نیز کاهش می یاد.

در صورتی که برای تغذیه ی نوزاد از شیرخشک استفاده می کنید؛ معمولا هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار باید تغذیه با شیشه تکرار شود و به مرور زمان با رشد بیشتر، نوزاد می تواند مدت زمان بیشتری بدون تغذیه آرام بماند. گاهی نیز این روند به هم می ریزد و حس می کنید مقدار شیر درخواستی نوزاد کاهش یافته و یا برعکس افزایش داشته است.

خواب نوزاد در سیزده هفتگی

در ۳ الی ۴ ماهگی الگوی خواب نوزاد در حال تشکیل است بنابراین والدینی که بی خوابی می کشیدند ممکن است اندکی راحت تر شوند، البته در این میان ممکن است تلاش زیادی برای خواباندن او انجام دهید، اما بدانید اگر بتوانید برای طول روز نوزاد برنامه ریزی داشته باشید، امکان خواباندن نوزاد در شب راحت تر است.

البته این روش برای تعدادی از نوزادان پاسخگو نیست، بنابراین بهتر است والدین در طول روز استراحت کافی داشته باشند تا بتوانند بی خوابی شب را تحمل کنند، اما مطمئن باشید این وضعیت تا ابد ادامه ندارد. کم کم نوزاد نیز به روند زندگی شما عادت می کند.

نوزادان به علت رشد سریعشان ممکن است در طول شب هم نیاز به تغذیه داشته باشد و از خواب بیدار شوند؛ این موضوع برای نوزادانی که شیرمادرخوار هستند بیشتر اتفاق می افتد.

مراقبت های مخصوص در هفته سیزدهم نوزاد 

• اگر نوزادتان پوست خشک و شکننده ای دارد؛ استفاده از مرطوب کننده های مخصوص را فراموش نکنید.

• زمینه ی تعامل کودکان را فراهم کنید، آنها را با محیط بیرون آشنا کنید. می توانید نوزادان را پارک ببرید و اجازه ی لمس طبیعت را از نزدیکی به آنها بدهید. اجازه دهید نوزادتان، کودکان دیگر را ببیند و با آنها ارتباط بگیرد.

 • برای خواب نوزاد زمان تعیین کنید. گرچه ممکن است در ابتدا بسیار سخت باشد، اما نوزاد کم کم عادت می کند و در ساعات منظمی خواب است، این برنامه را برای سایر موارد هم در نظر بگیرید.

 برنامه واکسیناسیون نوزاد سیزده هفته 

با شروع چهارماهگی نوبت تزریق تعدادی واکسن دیگر فرا می رسد. این واکسن ها شامل ؛ • پنتاوالان ( پنج گانه )، فلج اطفال تزریقی و قطره خوراکی فلج اطفال است.

واکسن پنتاوالون یا پنجگانه برای پیشگیری از ۵ نوع بیماری سیاه سرفه، کزاز، دیفتری ، هموفیلوس آنفولانزا و هپاتیت B تزریق می شود.

• واکسن فلج اطفال تزریقی و خوراکی برای جلوگیری از فلج دائم نوزادان در چند مرحله تزریق می شود.

زمان مراجعه به پزشک

در این دوران احتمال عفونت گوش و برفک دهان وجود دارد.

علائم عفونت گوش شامل: بی اشتهایی نوزاد، درد در هنگام شیر خوردن و بی قراری، دست زدن به گوش ها و کشیدن آنها، تب بالا، بهانه گیری و بی قراری، ترشحات زرد یا سفید و گاهی خونی گوش، اسهال.

در صورتی که نوزاد این علائم را داشت به پزشک مراجعه کنید تا معاینات لازم انجام بگیرد و در صورت تشخیص عفونت؛ آنتی بیوتیک و استامینوفن تجویز شود.

برفک دهان به شکل برجستگی سفید رنگ در دهان و زبان نوزاد ایجاد میشود و ممکن است از طریق نوزاد، به سینه ی مادر منتقل شود. در این صورت می توانید برای رفع آنها به پزشک مراجعه کنید.