مهم‌ترین راهکارهای افزایش طول عمر فرش
برای افزایش عمر فرش لازم است که حتماً به موارد و نکات مختلفی توجه شود که مهم‌ترین آنها شامل استفاده درست از فرش، محافظت در برابر نور خورشید و رطوبت، شستشوی مناسب، ترمیم و تعمیر سریع
توجه به پیشرفت تکنولوژی‌ها و علوم مختلف امروزه انواع فرش‌های ماشینی و دستبافت با ویژگی‌ها و مشخصات مختلف و در نقشه‌ها، طرح‌ها و جنس‌های گوناگونی تولید می‌شوند. هرچند که بسیاری از افراد سالانه و یا در مدت‌زمانی مشخص اقدام به تعویض فرش‌های خود می‌کنند اما بسیاری از اقشار جامعه توان مالی چنین کاری را نداشته و تلاش می‌کنند که با انجام کارهای مختلف طول عمر فرش خود را افزایش داده تا مدت‌زمان بیشتری از آن استفاده کنند.
فرش‌ها همانند تمامی وسایل و لوازم‌خانگی دیگر دارای طول عمر مشخصی هستند اما رعایت نکات و فاکتورهای مختلف می‌تواند در افزایش طول عمر آنها تأثیر زیادی داشته باشد. از جمله بهترین و مهم‌ترین روش‌ها برای افزایش طول عمر انواع فرش‌های دستی و ماشینی می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
مراقبت فرش‌ها در برابر نور خورشید
هرچند که نور می‌تواند فوایدی زیادی برای فضای ساختمان و داخل منازل داشته باشد و حتماً باید در طول روز مدت‌زمان مشخصی به فضاهای مختلف برسد تا از رشد باکتری‌ها، میکروب‌ها و قارچ‌ها و … جلوگیری کند اما نور بیش‌ازحد نیز می‌تواند مضرات و معایبی برای لوازم‌خانگی خصوصاً فرش‌ها داشته باشد.
چنانچه فرش‌ها برای مدت طولانی خصوصاً در فصل‌های بهار و تابستان زیر نور مستقیم خورشید قرار بگیرند دچار تغییر رنگ و آسیب می‌شوند. تغییر رنگ ناشی از آفتاب‌زدگی در فرش‌ها می‌تواند به صورت کامل زیبایی و جذابیت آنها را تحت تأثیر قرار بدهد و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به آنها وارد کند. نور خورشید علاوه بر رنگ فرش‌ها می‌تواند باعث تغییر و آسیب در بافت و الیاف نیز بشود.
بهترین کار برای برطرف کردن این مشکل و مقابله با آفتاب‌زدگی و همچنین افزایش طول عمر فرش بهتر است که حتماً از پرده در پنجره‌ها استفاده شود و چنانچه این کار در طول روز باعث تاریکی منزل شود حتماً باید از روفرشی استفاده شود. روفرشی‌ها علاوه بر محافظت از فرش‌ها در برابر لکه و آلودگی می‌توانند از آسیب دیدن آنها در برابر نور خورشید نیز جلوگیری کنند.
استفاده از فرش در محل خشک و بدون رطوبت
می‌توان گفت که رطوبت یکی از اصلی‌ترین دشمنان فرش‌ها به شمار می‌روند و باعث می‌شوند که طول عمر فرش به شدت کاهش پیدا کند. رطوبت می‌تواند دلیل اصلی پوسیدگی و خوردگی فرش‌ها و سایر لوازم‌خانگی باشد به همین دلیل حتماً باید فرش‌ها را از محل مرطوب دور نگه داشت. خشک بودن محل استفاده از فرش می‌تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد و باعث افزایش طول عمر آن شود و مشکلاتی مانند بیدخوردگی و … را در آن ایجاد نماید.
استفاده از فرش به دور از منابع حرارتی
عامل دیگری که می‌تواند باعث آسیب دیدن فرش‌ها شود مجاورت آنها با منابع گرمایی مانند بخاری است. چنانچه فرش‌ها بیش‌ازحد به منابع گرمایی نزدیک باشند و این منابع از دما و حرارت بالایی برخوردار باشند ممکن است دچار آسیب و خسارت شوند.
دمای بالا می‌تواند به‌مرورزمان باعث تغییر رنگ و آسیب‌دیدگی بافت و الیاف فرش‌ها شود. بهترین کار برای مقابله با این مشکل و افزایش طول عمر فرش دور کردن منابع گرمایی است. همچنین قرار دادن اجسام داغ مانند اتو لباس، قابلمه و … می‌تواند باعث آسیب دیدن فرش و در نهایت کاهش عمر آن شود.
تعمیر و ترمیم فرش‌ها
با توجه به آنکه فرش‌ها از پراستفاده‌ترین لوازم‌خانگی هستند همواره تحت ترافیک بالا، رفت‌وآمد و نشست و برخاست زیادی بوده و بسیاری از لوازم سنگین خانگی نیز بر روی آنها قرار می‌گیرد و این باعث می‌شود که پتانسیل بسیار زیادی برای آسیب دیدن داشته باشند.
چنانچه فرش‌های دستبافت یا ماشینی به هر دلیلی دچار آسیب و خسارتی شده باشند باید سریعاً اقدام به ترمیم و تعمیر آنها شود تا میزان آسیب گسترده‌تر نشود.ترمیم و تعمیر فرش یک امر کاملاً تخصصی و حرفه‌ای است و حتماً باید توسط افراد متخصص انجام شود.
بهترین کار برای ترمیم و تعمیر فرش‌های آسیب دیده استفاده از خدمات ترمیم فرش شرکت‌های قالیشویی است. به صورت کلی ترمیم و تعمیر فرش‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن و قبل از گسترش آن می‌تواند باعث افزایش طول عمر آن شده و از زشت شدن ظاهر فرش جلوگیری کند.
ترمیم و تعمیر فرش می‌تواند شامل مواردی همچون دارکشی، رنگ زنی، قلم‌زنی و رفوگری و … باشد که هرکدام شرایط خاص خود را داشته و حتماً باید توسط افراد متخصص انجام شوند.
استفاده صحیح از فرش
در کل می‌توان گفت هر وسیله‌ای که به صورت درست مورد استفاده قرار نگیرد قطعاً قادر نخواهد بود مدت‌زمانی که برای آن تعریف شده است عمر داشته باشد و این موضوع برای فرش‌ها نمود بیشتری پیدا می‌کند چرا که در مقایسه با سایر لوازم‌خانگی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اصلی‌ترین و مهم‌ترین فاکتور در افزایش طول عمر فرش نحوه استفاده صحیح و نحوه نگهداری از آن است. چنانچه فرش‌ها به درستی استفاده و محافظت نشوند دچار آسیب و خسارت می‌گردند. برای محافظت صحیح از فرش‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد:
* فرش‌ها باید به صورت مستمر با استفاده از جاروبرقی تمیز شوند و آلودگی‌ها و گردوغبار وجود بر آنها از بین برود. هرچقدر که فرش‌ها کمتر نیاز به شستشو پیدا کنند می‌توانند طول عمر بیشتری نیز داشته باشند.
* تا جای ممکن باید از قرار دادن اجسام سنگین بر روی فرش‌ها خودداری کرد چراکه اجسامی که دارای پایه‌های تیز یا وزن بسیار زیاد باشند می‌توانند به بافت فرش‌ها آسیب وارد کنند.
* فرش‌ها باید به درستی برای مکان‌های مختلف انتخاب شوند. اندازه فرش‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که نیازی به تا کردن و خم شدن نداشته باشد.
* برای گردگیری فرش‌ها نباید آنها را تکاند و یا از ضربات چوب و … استفاده کرد چرا که این کارها می‌تواند آسیب‌های مختلفی به فرش وارد کند
عدم سایش و پا خوردگی فرش
یکی دیگر از مهم‌ترین مواردی که می‌توانند باعث کاهش عمر فرش و از بین رفتن آن شوند سائیدگی و پاخوردگی زیاد است. فرش‌ها همواره تحت ترافیک و رفت‌وآمد بالایی هستند و ممکن است که قسمت‌های مختلفی از آنها در مقایسه با سایر بخش‌ها بیشتر دچار سائیدگی و پاخوردگی شوند و در نهایت طول عمر آنها کاهش پیدا کند. برای جلوگیری از این مشکل باید به موارد زیر توجه شود:
* فرش‌ها بعد از مدتی باید سروته شوند تا به صورت یکسان استفاده گردند.
* حتی‌الامکان از مواد سفیدکننده شیمیایی برای شستن فرش‌ها استفاده نشود
* از ره رفتن بر روی فرش‌ها با استفاده از کفش خودداری شود.
* ریشه‌های فرش با استفاده از کاورهای مخصوص پوشانده شود و …
شستشوی مناسب فرش
یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای افزایش طول عمر فرش شیوه صحیح شستشوی آن است. به صورت کلی تمامی فرش‌ها بعد از مدتی استفاده نیاز به شستشو پیدا می‌کنند بنابراین لازم است که در مورد انتخاب روش شستشو، انتخاب مواد شوینده و … دقت بسیاری داشت.
هرچند که می‌توان با روش‌های سنتی و خانگی لکه‌ها و آلودگی‌ها را از روی فرش‌ها تمیز کرد اما بهترین و مطمئن‌ترین راهکار برای شستشوی فرش‌ها استفاده از خدمات شرکت‌های قالیشویی است. انتخاب بهترین قالیشویی می‌تواند در تمیز شدن بهتر فرش، عدم آسیب دیدن آنها و همچنین تعمیر و ترمیم در صورت نیاز نقش زیادی داشته باشد.
شرکت‌های قالیشویی می‌توانند از انواع دستگاه‌ها و تجهیزات مدرن و همچنین نیروهای متخصص برای شستن فرش‌ها استفاده کنند و احتمال آسیب دیدن و کاهش عمر فرش‌ها بسیار کم است.
سایر نکات برای افزایش طول عمر فرش
در کنار تمامی مواردی که برای محافظت از فرش‌ها و همچنین افزایش طول عمر آنها عنوان شد می‌توان از روش‌ها و راهکارهای دیگری نیز استفاده کرد تا میزان طول عمر آنها افزایش پیدا کند. از مهم‌ترین نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* به هیچ عنوان نباید محل لکه‌ها را با چاقو و اجسام تیز دیگر تمیز کرد و تراشید
* برای جلوگیری از تا شدن فرش‌ها بهتر است از ترمز فرش استفاده شود.
* حتماً از خدمات شرکت‌های قالیشویی برای شستن، تمیز کردن و تعمیر فرش استفاده شود.
* در انتخاب فرش به موقعیت جغرافیایی و نوع آب‌وهوا، میزان رطوبت و … توجه شود.
* در صورت نگهداری از حیوانات خانگی باید به بهداشت آنها توجه شود و …
