چه عاملی سبب آبی شدن رنگ چشم می‌شود؟

تحقیقات جدید نشان می‌دهد افرادی که چشم‌های آبی دارند یک جد مشترک دارند. تیمی در دانشگاه کپنهاگ یک جهش ژنتیکی را به این منظور ردیابی کردند.

پروفسور هانس آیبرگ از دپارتمان پزشکی سلولی و مولکولی گفت: در ابتدا، همه ما چشم‌های قهوه‌ای داشتیم. اما یک جهش ژنتیکی که بر ژن OCA ۲ در کروموزوم‌های ما تأثیر می‌گذارد منجر به ایجاد یک «سوئیچ» شد که توانایی تولید چشم‌های قهوه‌ای را در برخی افراد خاموش کرد.

ژن OCA ۲ پروتئینی به نام P را کد می‌کند که در تولید ملانین نقش دارد، رنگدانه‌ای که به مو، چشم و پوست ما رنگ می‌دهد.

با این حال، "سوئیچ" که در ژن مجاور OCA ۲ قرار دارد، ژن را به طور کامل خاموش نمی‌کند، بلکه عملکرد آن را به کاهش تولید ملانین در عنبیه محدود می‌کند - به طور موثر چشم‌های قهوه‌ای را به آبی رقیق می‌کند؛ بنابراین تأثیر سوئیچ بر روی OCA ۲ بسیار خاص است.

اگر ژن OCA ۲ به طور کامل از بین می‌رفت یا خاموش می‌شد، انسان بدون ملانین در مو، چشم یا رنگ پوست خود بود، وضعیتی که به نام آلبینیسم شناخته می‌شود.

تنوع رنگ چشم‌ها از قهوه‌ای تا سبز را می‌توان با میزان ملانین در عنبیه توضیح داد، اما افراد چشم آبی تنها درجه کمی از تغییر در میزان ملانین چشم خود دارند. پروفسور ایبرگ می‌گوید: از این‌جا می‌توان نتیجه گرفت که همه افراد چشم آبی به یک اجداد مرتبط هستند.

همه آن‌ها یک سوئیچ را دقیقاً در یک نقطه در DNA خود به ارث برده اند. در مقابل، افراد با چشم قهوه ای، تنوع فردی قابل توجهی در ناحیه DNA خود دارند که تولید ملانین را کنترل می‌کند.

پروفسور آیبرگ و تیمش DNA میتوکندریایی را بررسی کردند و رنگ چشم افراد چشم آبی را در کشور‌های مختلف مانند اردن، دانمارک و ترکیه مقایسه کردند. یافته‌های او آخرین یافته‌های یک دهه تحقیقات ژنتیکی است که در سال ۱۹۹۶ آغاز شد، زمانی که پروفسور ایبرگ برای اولین بار ژن OCA ۲ را مسئول رنگ چشم دانست.

جهش چشم‌های قهوه‌ای به آبی نشان دهنده جهش مثبت یا منفی نیست. این یکی از چندین جهش مانند رنگ مو، طاسی، کک و مک و لکه‌های زیبایی است که نه احنمال زنده ماندن انسان را افزایش می‌دهد و نه کاهش می‌دهد. همانطور که پروفسور آیبرگ می‌گوید: به طور مداوم ژنوم انسان تغییر و یک ترکیب ژنتیکی از کروموزوم‌های انسانی ایجاد می‌کند که باعث ایجاداتفاقات مختلفی در انسان میشود.