راهنمای کامل نحوه‌ی کاشت و پرورش گل لاله
گل لاله یکی از زیباترین گل‌هایی است که می‌توانید بکارید. این گل با رنگ‌های بی‌نظیر و زیبا، تنوع بسیار زیادی دارد و یکی از محبوب‌ترین گل‌ها در سراسر دنیا است
. اگر شما هم علاقه دارید باغچه‌ی خودتان را با این گل‌های زیبا تزئین کنید و می‌خواهید با نحوه‌ی کاشت و پرورش گل لاله در باغچه آشنا شوید،
کاشت لاله در باغچه‌ی خانه
هر کسی که علاقه‌ی زیادی به گل‌ها داشته باشد، از رفتن به جشنواره‌ی لاله‌ها که هر ساله در بعضی از شهرها برگزار می‌شود استقبال می‌کند. اما شاید همه‌ی این افراد نمی‌دانند که داشتن یک باغ لاله‌ی کوچک در حیاط خانه کار سختی نیست. هر کسی می‌تواند با کاشت و پرورش لاله‌ها در باغچه، منظره‌ای تماشایی در حیات خانه ایجاد کند.
گل لاله بومی کوهپایه‌های رشته‌کوه هیمالیا و مناطق شرقی کشور ترکیه است و در مناطقی که زمستان‌های سرد و خشک و تابستان‌های بسیار گرم دارند به خوبی رشد می‌کند. پرورش گل لاله کار نسبتاً آسانی است و این گل برای کاشتن در باغچه یک گزینه‌ی ایده‌آل است.
مهم‌ترین حقایق درباره‌ی گل لاله
۱. گل لاله گونه‌ای است که برای اولین بار در دوران امپراتوری عثمانی شناخته شد. کاشت این گل هم سابقه‌ای طولانی دارد و به همان زمان برمی‌گردد.
۲. شارل دو لکلوز در دهه‌ی ۱۵۰۰ گل لاله را به هلند وارد کرد. در هلند، این گل‌ها به موضوعی محبوب برای هنرمندان و گیاهی محبوب برای ثروتمندان تبدیل شدند.
۳. در قرن هفدهم محبوبیت گل لاله به قدری زیاد شد که این گل‌ها به یک کالای گران‌بها تبدیل شدند.
۴. هلند بزرگ‌ترین پرورش‌دهنده‌ی گل لاله در جان است.
۵. امروزه می‌توانید گل‌های لاله را در هر رنگی به جز آبی مشاهده کنید. در گذشته که این گل‌ها با روش‌های سنتی پرورش داده می‌شدند فقط دو رنگ داشتند؛ زرد و قرمز.
۶. گل‌های لاله علاوه بر رنگ‌های متنوع، از نظر تعداد و ظاهر گلبرگ‌ها هم بسیار متنوع هستند؛ گلبرگ‌های تک‌رنگ یا چند رنگ، گلبرگ‌های چین‌دار، دندانه‌دار یا ساده و گل‌هایی با یک ردیف یا دو ردیف گلبرگ. همین تنوع باعث می‌شود گزینه‌های زیادی برای انتخاب داشته باشید.
۷. گل لاله برگ‌هایی سبز و ساقه‌ای گوشتی، توخالی، بنفش و بی‌برگ دارد.
۸. لاله‌ی قرمز به عنوان یک نماد برای ابراز عشق شناخته می‌شوند.
نحوه‌ی انتخاب پیاز گل لاله
درون پیاز گل لاله یک جنین گیاهی وجود دارد که فقط منتظر است تا زمان رشد فرا برسد و رشد کند. هنگام انتخاب پیاز گل لاله، باید پیازهای چاق و سفت را انتخاب کنید و از انتخاب پیازهای نرم و شل خودداری کنید. پیازها را قبل از پاییز خریداری کنید و آن‌ها را در پاییز بکارید. البته از آن‌جا که این پیازها خیلی زود جوانه می‌زنند باید در زمستان منجمد شوند. باید از پیازهای لاله در کیسه‌های پلاستیکی و در مکانی سرد نگهداری کنید و نباید برای نگهداری آن‌ها از کیسه‌های پلاستیکی استفاده کنید.
مناسب‌ترین مکان برای کاشت گل لاله
گل لاله سایه‌ی زیاد و آفتاب زیاد را نمی‌پسندد. این گل‌ها آفتاب بعدازظهر و مقداری سایه را ترجیح می‌دهند. خاک آن‌ها باید رطوبت کم و زهکشی مناسبی داشته باشد و کمی اسیدی و حاصلخیز باشد. بعضی از گونه‌های لاله ساقه‌های بلندی دارند. اگر می‌خواهید این گونه‌ها را پرورش دهید، باید پیاز آن‌ها را در فاصله‌ی ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر از یکدیگر بکارید و از آن‌ها در برابر بادهای شدید محافظت کنید.
برای کاشت پیاز باید مقدار مناسبی از سطح خاک را خاک‌ورزی (شخم زدن یا زیرورو کردن خاک) کنید و مقداری کمپوست به آن اضافه کنید. قبل از مخلوط کردن خاک با کمپوست، باید به اندازه‌ای کمپوست روی خاک بریزید که یک لایه‌ی ۵ تا ۱۰ سانتی‌متری از آن ایجاد شود.
نحوه‌ی آماده کردن خاک برای کاشت گل لاله
خاکی که کیفیت متوسط و زهکشی مناسبی داشته باشد برای کاشتن لاله ایده‌آل است. برای بررسی میزان مواد مغذی موجود در خاک و همچنین سنجش pH آن، باید آزمایش خاک را انجام دهید. سطح pH خاک باید کمی اسیدی تا خنثی و بین ۶ تا ۷ باشد. اگر خاک به اصلاح نیاز داشت، از کمپوست یا مالچ‌های طبیعی برای اصلاح آن استفاده کنید. برای اینکه خاک سبکی داشته باشید که بافت متراکمی نداشته باشد، می‌توانید مقداری شن یا ماسه به خاک اضافه کنید.
نحوه‌ی کاشت گل لاله
کاشت گل لاله در باغچه و حتی کاشت گل لاله در گلدان و پرورش آن در فضای بسته کار آسانی است.
مکانی از باغچه را انتخاب کنید که آفتاب‌گیر باشد و خاک آن زهکشی مناسبی داشته باشد. خاک را تا عمق ۳۰ سانتی‌متر خاک‌ورزی کنید. مقداری کود و کمپوست به خاک اضافه کنید و آن‌ها را به خوبی با یکدیگر مخلوط کنید تا یک ترکیب یکدست داشته باشید. پس از آماده‌سازی خاک برای کاشت،
باید چاله‌های مورد نیاز برای کاشت پیازها را حفر کنید. عمق چاله‌ها باید سه برابر طول پیازها باشد. باید روی پیاز را به اندازه‌ی دو برابر ارتفاع خودش با خاک بپوشانید. برای نمونه، اگر پیاز ۵ سانتی‌متر ارتفاع دارد، باید عمق گودال بیشتر از ۱۵ سانتی‌متر باشد تا بیشتر از ۱۰ سانتی‌متر روی پیاز با خاک پوشانده شود.
اگر می‌خواهید لاله‌ها را برای تزئین حاشیه‌ی باغچه بکارید، باید پیازها را در گروه‌های ده‌تایی و با فاصله‌ی حداقل ۵ سانتی‌متر از یکدیگر بکارید. هنگام کاشت پیاز، باید انتهای نوک‌تیز پیاز رو به بالا باشد. پس از کاشت پیازها، آن‌ها را با آب زیاد آبیاری کنید. همچنین برای محافظت از پیازها در برابر آفت‌ها و سایر عوامل آسیب‌رسان، سطح خاک را با مالچ طبیعی بپوشانید.
نحوه‌ی نگهداری از لاله
برای اینکه کاشت گل لاله در باغچه یا گلدان یک تجربه‌ی موفقیت‌آمیز باشد، رعایت چند نکته در نگهداری از گل لاله ضروری است.
- اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که حداقل هفته‌ای یک بار باران می‌بارد، گل لاله به آبیاری نیاز ندارد. البته در شرایطی که به اندازه‌ی کافی باران نمی‌بارد، باید هفته‌ای یک بار گل لاله را آبیاری کنید. این برنامه‌ی آبیاری می‌تواند به بهتر شکوفا شدن گل‌ها و همچنین جلوگیری از پژمردگی سریع آن‌ها کمک کند.
- خاک کاملاً خیس، بعضی از سیستم‌های آبیاری و باران‌های تابستانی می‌توانند به گل لاله آسیب بزنند. خاک بیش از حد مرطوب می‌تواند بروز بیماری‌ها و عفونت‌های قارچی را به دنبال داشته باشد که می‌توانند باعث پژمردگی گل‌ها بشوند. پوست خردشده‌ی درخت کاج، ماسه، شن یا هر ماده‌ی زبر و کمی درشت دیگر می‌تواند به بهبود زهکشی خاک کمک کند و سرعت آن را افزایش دهد.
- هم‌زمان با شروع رشد برگ‌های گل لاله، باید گیاه را تغذیه کنید. برای تغذیه‌ی گیاه، از همان کودی استفاده کنید که برای کاشت پیاز استفاده کرده‌اید و بعد از کوددهی گیاه را به خوبی آبیاری کنید.
- پس از گل‌دهی، باید برگ‌های گل لاله نزدیک به ۶ هفته روی گیاه بمانند. گل لاله برای دریافت انرژی لازم برای گل‌دهی در سال آینده به این برگ‌ها نیاز دارد. وقتی برگ‌ها زرد شدند می‌توانید آن‌ها را از گیاه جدا کنید.
- بعضی از گونه‌های بزرگ‌تر گل لاله را باید هر سال بکارید و نمی‌توانید پیاز آن‌ها را تا سال بعد نگهداری کنید.
چند نکته درباره‌ی هرس گل لاله
اگر گل لاله هرس نشود، احتمال دارد قسمت‌های سالم گیاه هم دچار پوسیدگی بشود. برای هرس گل لاله و اطمینان از حفظ سلامت گیاه بعد از هرس، باید اقدامات ویژه‌ای انجام دهید.
- بعد از گل‌دهی، ۳ هفته وقت دارید تا گل را از گیاه جدا کنید و بعد از این مدت ریزش گلبرگ‌ها شروع می‌شود.
- احتمال دارد بعضی از این گلبرگ‌ها بعد از ریزش لابه‌لای برگ‌ها گیر کنند و باعث ایجاد کپک شوند. در این شرایط، قبل از اینکه پیازهای جدید گیاه به اندازه‌ی کافی رشد کنند، گیاه از بین می‌رود. این پیازها برای تغذیه و رشد به برگ‌ها نیاز دارند.
- برای اینگه گل‌های لاله بعد از اینکه آن‌ها را از گیاه جدا کردید ماندگاری بیشتری داشته باشند، ساقه‌ی گل‌ها را به صورت مورب قطع کنید و دوسوم بالایی آن‌ها را در روزنامه بپیچید. گل‌ها را درون یک گلدان قرار دهید و آن را با آب خنک پر کنید. باید گل‌ها یک تا دو ساعت در این گلدان بمانند. بعد از این مرحله باید روزنامه را بردارید و دوباره ساقه‌ها را مقداری کوتاه کنید. با این روش، گل‌های لاله حداقل تا یک هفته تازه می‌مانند.
- زمانی که گل‌ها شکوفه هستند ساقه‌ها را جدا کنید. پس از هرس گیاه و نگهداری از گل‌های جداشده در گلدان، گل‌ها کاملاً شکوفا می‌شوند.
پرورش لاله در گلدان
نحوه‌ی پرورش گل لاله در گلدان با نحوه‌ی کاشت و نگهداری آن در باغچه هیچ تفاوتی ندارد. شما به یک گلدان بسیار بزرگ و مقداری خاک مخلوط گلدان که زهکشی مناسبی داشته باشد نیاز دارید. پس از اینکه گیاه به خواب رفت، شرایطی فراهم کنید تا گیاه خشک شود. باید گلدان را تا بهار در مکانی خشک و خنک قرار دهید. حتی می‌توانید قبل از فرا رسیدن زمستان گودالی مناسب حفر کنید، گلدان را درون گودال بگذارید و روی آن را با خاک بپوشانید. هم‌زمان با فرا رسیدن بهار گلدان را از زیر خاک خارج کنید و آن را در مکان مناسبی قرار دهید.
آفت‌ها و بیماری‌های رایج
گل لاله در معرض ابتلا به بعضی از بیماری‌ها و هجوم بعضی از آفت‌ها قرار دارد. بعضی از آفت‌هایی که معمولاً گل لاله را مورد هجوم قرار می‌دهند عبارتند از: لیسه (گونه‌ای جانور نرم‌تن)، حلزون و کرم لوله‌ای. البته پیاز گل لاله هم غذای مورد علاقه‌ی سنجاب‌ها، خرگوش‌ها، موش‌ها و گروهی از جوندگان به نام وُل است. بعضی از بیماری‌های رایجی که معمولاً گل لاله دچار آن‌ها می‌شود عبارتند از:
- پوسیدگی پایه یا پوسیدگی پیاز که ابتدا پیاز گیاه دچار آن می‌شود اما بعد از مدتی به سایر قسمت‌های گیاه هم سرایت می‌کند.
- کپک خاکستری که نوعی بیماری قارچی است و معمولاً روی گلبرگ‌ها و ساقه‌ی گل لاله تأثیر می‌گذارد. این بیماری رشد گیاه را محدود می‌کند و باعث بدشکل شدن گیاه می‌شود.
- ویروس شکستگی گل لاله که یکی از گونه‌های ویروس موزائیک است. این ویروس باعث بروز تغییر رنگ در گل‌ها و برگ‌ها و ایجاد آسیب‌های ظاهری در آن‌ها می‌شود.
زمان گل‌دهی گل لاله
از نظر گیاه شناسی، گل لاله یک گیاه پایا و چندساله است. این ویژگی گل لاله به دلیل هیبریداسیون (دورگه سازی) آن است که سابقه‌ی آن به قرن‌ها پیش برمی‌گردد. اما بیشتر افراد گل لاله را به عنوان یک گیاه یک‌ساله پرورش می‌دهند و هر سال در پاییز پیاز آن را می‌کارند.
از طرفی دیگر، در همه‌ی اقلیم‌ها نمی‌توان شرایط آب‌وهوایی مناطقی را که گل لاله بومی آن‌جا است فراهم کرد. در بعضی از مناطق کوهستانی که آب‌وهوایی شبیه به زادگاه گل لاله دارد، می‌توان گل لاله را به خوبی پرورش داد. معمولاً گل‌دهی گل لاله از اوایل اردیبهشت شروع می‌شود و تا اوایل اوایل مرداد ادامه دارد.
مدت‌زمان مورد نیاز برای رشد گل لاله
پیاز لاله به ۸ تا ۱۶ هفته زمستان مصنوعی نیاز دارد و باید در این مدت آن‌ها را در مکانی خنک نگه دارید. پس از شروع فصل بهار، بین یک تا سه هفته طول می‌کشد تا پیاز کاشته‌شده جوانه بزند. پس از جوانه زدن، بین ۱۵ تا ۳۰ روز طول می‌کشد تا جوانه به یک گیاه گل‌دار تبدیل شود.
منظره‌ی پایانی
لاله‌ها منظره‌ای تماشایی خلق می‌کنند که هر بیننده‌ای از دیدن آن لذت می‌برد. هر ساله در مناطق مختلف جهان جشنواره‌های گل لاله برگزار می‌شود و افراد زیادی از تماشای گونه‌های مختلف و رنگارنگ لاله‌ها در کنار یکدیگر خاطره‌ای زیبا برای خود می‌سازند. ما در این مقاله سعی کردیم شما را با این گل‌های زیبا بیشتر آشنا کنیم و هر نکته‌ای را که لازم است برای کاشت، پرورش و نگهداری از آن‌ها بدانید ارائه دهیم. امیدواریم که بتوانید از تماشای لاله‌هایی که خودتان پرورش داده‌اید لذت ببرید.
