شرایط مهاجرت برای کشاورزان | کشاورزان برای چه مهاجرت می‌کنند؟
مهارت کشاورزی و باغبانی شرط اول برای دریافت ویزای کشاورزی این کشور‌ها نیست...
در موج رو به افزایش مهاجرت، شاهد مهاجرت کشاورزان ایرانی به کشور‌هایی نظیر استرالیا، هلند، آلمان و کانادا هستیم. مهارت کشاورزی و باغبانی شرط اول برای دریافت ویزای کشاورزی این کشور‌ها نیست و آن‌ها اول باید با فهرست کردن اموال و سرمایه نقدی و غیرنقدی خود ثابت کنند، تمکن مالی لازم برای اجاره زمین و راه انداختن کسب‌وکار در آن سوی مرز‌های ایران را دارند. کاوه زرگران رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران اعتقاد دارد، حمایت نکردن از بخش کشاورزی باعث تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و مهاجرت کشاورزان می‌شود. وی می‌گوید: «در اتحادیه اروپا به ازای هر هکتار زمین زراعی به کشاورز مبلغ قابل توجهی کمک مالی می‌شود که بسیاری از هزینه‌های کشاورز و زیان‌های ناشی از حوادث طبیعی را تأمین می‌کند. این رقم قابل توجه است و در کشور‌هایی مانند اتریش مبلغ آن در ازای هر هکتار به ۶۰۰ تا ۷۰۰ یورو می‌رسد، اما در ایران چنین حمایت‌هایی وجود ندارد و کشاورزان در مواجهه با تنش‌های آبی و بحران‌های اقلیمی دست تنها می‌مانند.»
کشاورزان برای چه مهاجرت می‌کنند؟
علی قنبری کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه موج مهاجرت امروز به کشاورزان ایرانی رسیده است، اظهار داشت: «با توجه به اتفاقاتی که طی سه سال اخیر در جهان رخ داده، اهمیت امنیت غذایی و مقوله کشاورزی دو چندان شده. بحران افزایش قیمت مواد غذایی ناشی از شیوع کرونا و بعد از آن بحران غلات بعد از حمله روسیه به اوکراین، بار دیگر اهمیت استراتژیک محصولات کشاورزی را به رخ کشید؛ بنابراین نیروی انسانی ماهر در این بخش می‌تواند برای کشور‌ها تعیین کننده باشد.»
وی افزود: «در همین رابطه با توجه به اوضاعی که در کشور حکمفرما بوده، بعد از موج‌های مهاجرتی مختلف شاهد هستیم، نوبت به کشاورزان رسیده، در این زمینه کشور‌هایی مانند استرالیا و کانادا که پهناورند، با کمبود کشاورز و نیروی ماهر در این زمینه روبرو هستند. بنابراین برای جبران ضعف خود در این زمینه ویزای کشاورزی را اختصاص داده‌اند، کشاورزان کشورمان نیز چند وقتی است که برای این ویزا تقاضا‌های خود را ارسال کرده‌اند. این موضوع برای کشور تبعات جبران ناپذیری را به دنبال دارد.»
قنبری گفت: «نکته مهم این است که برای دریافت ویزای کشاورزی ملاک اصلی مهارت در کشت و زرع نیست، بلکه فردی که چنین تقاضایی را مطرح می‌کند، باید از تمکن مالی لازم برای اجاره زمین و همچنین راه انداختن یک کسب و کار برخوردار باشد، تا کشور‌های میزبان به آن‌ها اجازه مهاجرت را بدهند. بنابراین کشاورزان ایرانی زمین و املاک خود را می‌فروشند و سرمایه خود را به کشور‌هایی نظیر استرالیا و کانادا منتقل می‌کنند.»
وی با اشاره به اینکه این موضوع حتی برای کشاورزانی که در مناطقی از خوزستان مشغول به فعالیت هستند، نیز رخ داده، اضافه کرد: «این کشاورزان با توجه به اینکه از توانایی لازم از نظر مالی برای مهاجرت به استرالیا برخوردار نیستند، حتی به کشوری مانند عراق می‌روند و سرمایه خود را خارج می‌کنند. چند وقتی است که روند مهاجرت زعفران‌کاران ماهر ایرانی به استرالیا آغاز شده و آن‌ها با فروش اموال خود، جلای وطن می‌کنند.»
این استاد دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه نبود، ثبات و امنیت اقتصادی یکی از مهم‌ترین دلایلی است که امروز ما موج مهاجرت روبرو هستیم، ادامه داد: «بالاخره فردی که دارای مهارت است و سرمایه لازم را نیز دارد، در جایی مشغول به فعالیت می‌شود که اولا ثبات داشته و دوما شرایط لازم برای فعالیت را داشته باشد. در زمینه کشاورزی، ایران با بحران کم آبی و خشکسالی روبرو بوده و با معضل فرونشست زمین و از بین رفتن حاصلخیزی خاک روبرو هستیم. این موضوعات نیز باعث می‌شود که کشاورزان ایرانی برای ادامه فعالیت در ایران، انگیزه خود را از دست بدهند.»
این اقتصاددان بیان داشت: «باید زمینه لازم فراهم شود، تا مردم نسبت به آینده امیدوار شوند، در غیر این صورت موج مهاجرت و خروج سرمایه در کشور تشدید خواهد شد و کشور بیش از این‌ها متضرر خواهد شد. بنابراین در این زمینه لازم است، رویکرد‌هایی که در حوزه اقتصاد و امنیت سرمایه‌گذاری در کشور وجود دارد، مورد بازنگری قرار بگیرد، تا کشور از این وضعیت فاصله بگیرد. در حال حاضر مردم نسبت به آینده نامطمئن هستند که این موضوع برای کشور تبعات بسیار جبران ناپذیری را به دنبال دارد.»
قنبری تصریح کرد: «دولت باید به مانند کشور‌های دیگر از کشاورزان حمایت لازم را به عمل آورد و با اختصاص کود و سم ارزان، آن‌ها را کمک کند، از سویی تغییر الگوی کشت که این روز‌ها بحث آن در مجلس نیز مطرح است، باید به صورت علمی و درست دنبال شود، تا کشاورزی ایران از حالت سنتی به صورت مدرن و مکانیزه در آید. زیرا با با محدودیت خاک و آب در کشور روبرو هستیم و در کاشت و پرورش محصولات کشاورزی باید به این مسائل توجه کنیم.»
