پاداش مهربانی تصادفی
روز کار خیر تصادفی» سال ۲۰۰۴ در نیوزلند نامگذاری شد و هر سال به مدت یک هفته در ماه فوریه این روز را جشن میگیرند و مردم را به انجام کارهای خیر تشویق میکنند.
روز کار خیر تصادفی امسال برای دومین سال پیاپی با همهگیری مصادف شده است. شعار همیشگی آن این است که تلاش کنید هر روز مهربان باشید. میپرسید به چه دلیل؟
بر اساس مطالعات انجام شده در این حیطه، مهربان بودن با دیگران نه تنها به آنها حس بهتری دربارهی خودشان میدهد بلکه میتواند سلامتی و شادی فردی که مهربانیاش را نثار دیگران کرده تقویت کند. در ادامهی این مطلب چگونگی آن را میخوانید.
تعالیِ خیّر
اهمیت دادن به رفاه دیگران بدون این که در مقابل انتظار چیزی داشته باشید سبب تحریک شدن مراکز پاداشِ مغز میشود. با انجام اعمال نیک مواد شیمیایی در بدن ترشح میشوند که به ما حس خوب میدهند. برای مثال، ثابت شده است که انجام کارهای داوطلبانه میزان استرس را به حداقل میرساند و به بهبود افسردگی کمک میکند.
کار خیر میتواند ریسک آسیبدیدگی شناختی را کاهش دهد و حتی به طولانیتر کردن عمر ما کمک کند. به گفتهی کارشناسان، یک دلیلش اینست که مهربانی به حسِ همنشینی و تعلق ما کمک میکند و براساس مطالعات، تقویت این حس عامل مهمی در داشتن زندگی سالم و طولانیست.
فشار خون پایین
به لحاظ علمی ثابت شده است که دهش (اهداء) فشار خون را پایین آورده و به بهبود سلامت قلب کمک میکند. در یک پژوهش از گروهی از افراد مبتلا به فشار خون بالا خواسته شد تا مبلغ ۴۰ دلار برای خودشان هزینه کنند در حالی که از گروهی دیگر با همان بیماری خواسته شد همان مبلغ پول را صرف دیگران کنند. یافتهها نشان داد در پایانِ این پژوهشِ ۶ هفتهای، فشار خون بالای گروه دوم که پولشان را صرف دیگران کرده بودند پایین آمده است. در واقع، مزایای این دهش با ورزش و رژیم غذایی سالم برابری میکند.
کاهش درد
کار خیر و دهش ظاهراً دردهای ما را هم تسکین میدهد. در مطالعات انجام شده دریافتهاند که نیت خیرخواهانه حساسیت بدن نسبت به شوک الکتریکی را کاهش میدهد، در صورتی که این کاهشِ حساسیت در افرادی که تمایلی به این نوع دهشها ندارند مشاهده نشده است.
در واقع هرقدر افراد بیشتر تصور میکردند کار خیرشان مشکل فرد یا افرادی را حل کرده است از میزان حساسیتشان به شوک الکتریکی کاسته میشد. چطور ممکن است چنین اتفاقی بیفتد؟ به لحاظ علمی مناطقی از مغز که به محرکهای دردناک واکنش نشان میدهند با تجربهی دهش فوراً غیرفعال میشوند.
شادی
محققان بریتانیایی در آزمایشی دریافتند که مهربانی کردن ظرف سه روز حس شاد بودن را تقویت میکند. در آزمایشی که آنها انجام دادند داوطلبان به سه گروه تقسیم شدند: گروه اول هر روز باید کار خیری انجام میدادند، گروه دوم فعالیت جدیدی را امتحان کردند و گروه سوم هیچ کاری نباید میکردند. گروه اول و دوم به وضوح افزایش حس شادی را گزارش کردند.
میزان شادی تجربهشده توسط فرد خیّر زمانی که این کار را خلاقانه انجام دهد حتی بیشتر خواهد شد. سونیا لیوبومیرسکی و کِنوُن شِلدوُن، محققان شادی، دو نوع کار خیر را بررسی کردند: یک نوع کار خیر که مرتبا تکرار میشود و انواع مختلفی از کارهای خیر که در طول هفته انجام میشود. نتایج بررسیِ میزانِ شادیِ این دو گروه از افراد نشان داد میزان شادی کسانی که در طول هفته انواع مختلفی از کارهای خیر را انجام میدهند بیشتر است.
یادآوری: کار خیر میتواند ناشناس یا آشکار، بدون برنامه یا برنامهریزی شده و به سادگیِ تعریف کردن از دیگری یا باز کردن در برای کسی باشد.
ایدههای مهربانی
از عضوی از خانواده، دوست یا همکارتان از هر طریق که شده (پیامک، ایمیل، تماس تلفنی یا تصویری) خالصانه و بیریا تعریف کنید.
- از رئیس خودتان هم خالصانه و بیریا تعریف کنید. احتمالاً کمتر پیش میآید (شاید هم هرگز پیش نیاید) کسی از آنها تعریف کند!
- اگر از کسی کینه به دل دارید، آن را رها کنید و به خودِ آن شخص بگویید و او را ببخشید (مگر اینکه گفتنش اوضاع را بدتر کند).
- به دوستی که در حالِ گذراندنِ یک دورهی سخت و بحرانی است کمک کنید. سعی نکنید مشکلی را حل کنید، فقط حضور داشته باشید و گوش شنوای او باشید.
- برای پستچی یادداشت تشکر بنویسید.
- به مامور تحویل انعام اضافه دهید.
این روزها بسیاری از مردم بیش از حد کار میکنند یا کارشان را در دوران همهگیری کرونا از دست دادهاند و بسیار نگران وضعیت فرزندان یا خویشاوندان مسن خود هستند. در میان این بهبوهه مهربانی کردن به خودتان را به فراموشی نسپارید و به یاد داشته باشید هر گونه مهربانی به دیگران هدیه به خودتان است.